İkinci el arabalar, ekonomik açıdan avantajlı seçenekler sunarak, yeni araç fiyatlarından kaçınmayı tercih eden pek çok tüketici için cazip hale geldi.
Ancak, ikinci el araç alırken dikkat edilmesi gereken birçok değerli faktör bulunuyor. Araç alım sürecinde yapılan gerçek tercihler, ileride yaşanabilecek meselelerin önüne geçerek memnuniyetinizi artırabilir.
Bu haberimizde, ikinci el araba alırken dikkat etmeniz gerekenleri ayrıntılı bir formda ele alacağız.
İkinci el oto almadan evvel yapmanız gereken hazırlıklar
Öncelikle, ikinci el araba alımına başlamadan evvel bütçenizi net bir biçimde belirlemeniz değerlidir.
Araç fiyatının yanı sıra, alım sonrasında oluşabilecek bakım, tamir ve sigorta üzere masrafları da hesaba katmalısınız.
Bütçenizi belirlerken, gereksiz ekstralar yerine aracın temel teknik özelliklerine ve güvenlik ögelerine kıymet vermeniz uzun vadede daha güzel bir seçim yapmanıza yardımcı olacaktır.
Piyasa araştırması yapın
Hangi marka ve model araca ilgi duyduğunuzu belirleyerek, piyasa fiyatlarını araştırmalısınız. İkinci el araba fiyatları, aracın yaşına, kilometresine, teknik durumuna ve talep gördüğü modele nazaran değişebilir. Farklı satıcıları ve platformları inceleyerek, fiyatlar ortasındaki farkları tespit edebilir ve makul bir pazarlık konumu oluşturabilirsiniz.
Güvenilir satıcıları tercih edin
İkinci el araba alırken, sağlam bir satıcıdan araç almak büyük kıymet taşır. Yetkili bayiler, emniyetli galeriler yahut tanıdık bir kişisel satıcı, alım sürecinde güvenlik sağlamada size yardımcı olabilir.
Satıcının geçmişini araştırın, müşteri yorumlarını okuyun ve kuşku duyduğunuz durumda bağımsız bir araç muayene kuruluşuna başvurun.
Aracı ayrıntılıca denetim edin
Araç durumu, aracın fizikî durumunu tabir eder. Bu, aracın dış ve iç modüllerinin ne kadar âlâ verimli olduğunu, ne kadar hasarlı olduğunu ve ne kadar yeterli bakım yapıldığını gösterir. Alıcıların, aracın genel durumuna bakmaları, fonksiyonel testler yapmaları ve test sürüşü yapmaları bu bahiste çok kıymetlidir.
Satıcı ile buluşarak aracı mümkün olduğu kadar güneş ışığının dik vurduğu bir alanda incelemeyin. Aracın güneş ışığında parlamasından ötürü çizikleri ve hasarlı noktaların gözünüzden kaçma ihtimaline karşı daha gölge lakin ışık alan bir alanda incelemeye ihtimam gösterin. Bu sizi alacağınız aracı daha net görme imkanı yaratacaktır.
Aracın pak ve yıkanmış bir formda incelemeye dikkat edin. Pak bir araçta detayları daha net görecek ve hasarlı ve söylenmeyen bir nokta varsa dikkatinizi çekecektir, ve sizi ek maliyetlerden kurtaracaktır.
Araç incelemesinde bilhassa yakın bir noktadan bakmaya dikkat edin. Araç üzerindeki yanılgıları boya kalıntılarını vidalarındaki oynama ve izleri kapı kollarının denetimleri, bagaj denetimleri ve kaput üst ve alt kısımların pak ve gözle net görülecek formda aşikâr olmasına dikkat edin.
Kaput açtığınızda aracı çalıştırın ve motor sesinde ekstra bir ses yahut büyük bir titreme üzere durumlar var mı denetim sağlayın. Sorgulama da çıkan değişen kesimler var ise o noktalara bilhassa dikkat edin.
Muayene yaptırın
İkinci el bir araç satın almadan evvel, uzman bir araç muayene kuruluşundan ayrıntılı bir muayene yaptırmanız değerlidir.
Aracı ister çok yakınınızdan ister düşmanınızdan satın alacak olun ekspertiz yaptırmadan almayın. Aracı alacağınız bölgeye gitmeden evvel orada yer alan kurumsal ve emniyetli ekspertizleri bulun
Bu muayene, aracın mekanik ve teknik durumu hakkında size net bilgiler verecektir. Muayene sonuçları, mümkün sıkıntıları tespit etmenize ve satıcı ile pazarlık yaparken güçlü bir durum elde etmenize yardımcı olacaktır.
Araç geçmişini sorgulayın
Aracın geçmişi, daha evvelki kazalar, tamirler, servis bakımları ve kilometresi üzere ögeler açısından değerlendirilmelidir.
Satıcıdan aracın bakım geçmişini isteyin ve mümkünse bir hasar kaydı raporu alın. Araçta oluşabilecek saklı sıkıntıları evvelce tespit etmek, gelecekte ekstra masrafların önüne geçmenizi sağlayacaktır.
Araç sahibiyle konuştuktan sonra araç sahibinden ruhsattaki şasi numarasını rica edin. Bu numara ile 5664 üzerinden tramer, hasar ve kilometre sorgusunu yapın. Kilometre sorgusunu aracın muayene kayıtlarından da denetim edebilirsiniz.
Önemli not: Bazı dolandırıcılar arabaların şasi ve motor numaralarını değiştiriyor. Bu sayede araçta rastgele bir hasar kaydı çıkmıyor lakin araç olağanda pert kayıtlı olabilir. Aracın numaraları ile ruhsat numaralarının uyuşup uyuşmadığını kesinlikle denetim edin.
Noter işlemleri
Araç ekspertizden çıktıktan sonra her şey yolunda gittiyse ve satıcı ile anlaştıysanız artık noter kademesine geldiniz. Arabanın satışını verecek olan kişinin katiyen ruhsat içerisinde ismi yazan kişi olduğuna dikkat edin.
Notere gitmeden evvel yapılması gerekenler, araca ait borçların ödenmesidir. Birinci etapta aracın Motorlu Taşıtlar Vergisi olmamalıdır. Araç alım satımında noter süreçleri öncesinde vergi ödemesi tamamlanmalıdır.
Aynı vakitte haciz ve ipotek olması halinde bunların da kaldırılması koşuldur. Araç muayene tarihinin geçmesi, satışın önündeki manilerden biridir.
Ayrıca ödeme yaparken banka ve noter aracılığıyla inançlı ödeme sistemini kullanın.
Taraflarca noter huzurunda gerekli süreçler tamamlandıktan sonra aracın zaman süreçleri yapılır. Satışın gerçekleşmesi için notere gidildiğinde şu adımlar izlenir:
1. Satıcı tarafından araca ilişkin tüm dokümanlar notere teslim edilir.
2. Aracın satışa pürüz bir durum taşımadığı denetim edilir.
3. Alıcı ve satıcıdan üzerinde T.C. kimlik numaralarının yazılı olduğu geçerli kimlik evrakı talep edilir.
4. Yetkili tarafından noter satış mukavelesi çıkartılır, alıcı ve satıcı tarafından isim, soy isim ve telefon numaraları yazılarak imzalanır.
5. Noter satış kontratı imzalandıktan sonra alıcı vezneye giderek hesaplanan noter ve süreç fiyatını öder. Süreçler sonucunda alıcı aracın süreksiz ruhsatını alabilir.
Noter satış mukavelesi imzalanmadan evvel aracın fiyatı tahsil edilmelidir. Bu evreden sonra fiyat tahsilinde aksi bir durumla karşılaşılması halinde satıcı hak sav edemez.
Çünkü noter satış mukavelesi imzalandıktan sonra vezneye gidilmesi halinde aracın süreksiz ruhsat dokümanı çıkartılır ve araç yeni sahibinin üzerine tescil edilir. Böylece aracın eski sahibi ile ilişiği kesilir.
Noterdeki satış sürecinde bir satış kontratı hazırlanır ve bu mukavele noter, alıcı, satıcı tarafından imzalanır.
Satış süreci kontrat imzalandıktan sonra gerçekleşir ve noter tarafından 1 ay müddetle geçerli “Tescile Ait Süreksiz Belge” düzenlenir.
Noterde istenilen belgeler
1. Noter satış belgesi
2. Vergi ilişik kesme belgesi
3. Trafik sigortası poliçesi
4. Tescil ve trafik belgesi
5. Plaka numarası
6. Vergi numarası
7. Süreçleri bir oburu takip edecekse, vekalet
Özet
Özetleyecek olursak, ikinci el araba alım satımında aşağıdaki unsurlara kesinlikle dikkat etmeniz gerekiyor:
Noter sürecine gelmeden evvel yapılması gerekenler:
Aracın üzerindeki ipotek yahut haciz varsa kaldırılmalı
Aracın vergi ya da trafik cezası borcu varsa ödenmeli
Trafik cezası olup olmadığını ise;
E-Devlet sistemi
Emniyet Genel Müdürlüğü (EGM) internet adresi
Gelir Yönetimi Başkanlığı (GİB) internet adresi
PTT internet adresi
üzerinden denetim etmeniz mümkün.
Gerekli dokümanların evvelce hazırlanması
Aracın muayenesi yoksa yaptırılması
Noter masrafının yanınızda bulundurulması
Araç satış fiyatı banka yoluyla alınacaksa hesap bilgilerinin hazır olması
Alım satım sırasında dikkat etmeniz gerekenler
Trafik ve tescil evrakları aslı
Aracın kayıtlı olduğu vergi dairesinden borcu olup olmadığına dair dokümanlar alınmış olmalı
Aracın motor ve şasi numaralarının özgünlüğünün Karayolları muayene istasyonlarında tespit edilmiş olmalı
Araçta rastgele bir haciz, çalıntı, önlem üzere ileride sorun oluşturabilecek kayıtların olup olmadığı denetimden geçirilmeli
Ruhsat sahibinin yetkisinin denetim edilmeli
Alıcı ve satıcının vergi numaralarının alınmış olmalı
Gerekli belgeler
Eğer aracın kayıtlı bulunduğu vilayet içinde satış gerçekleşecekse gereken dokümanlar:
Vergi ilişik kesme belgesi
Noter satış belgesi
Trafik sigorta poliçesi
Tescil ve trafik belgesi
Vergi numarası
Plaka numarası
Vekalet (işlemleri diğer bir kişi takip edecekse)
Araç birinci plaka alındığı kentten farklı bir kente taşınarak plakası değiştirilecekse gereken evraklar:
İlişik kesme belgesi
Tescil ve trafik belgesi
Araç plakası
Nüfus cüzdan fotokopisi
Vergi numarası
Şehirlerarası trafik soruşturma yazışmalarına gelen cevap
Vekalet (işlemleri öbür bir kişi takip edecekse)
