Bu görüntüyü izlemek için lütfen JavaScript’i aktifleştirin
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Lideri Hafize Gaye Erkan, bu yılın üçüncü enflasyon raporunun tanıtımı için Ankara’daki İdari Merkezi’nde düzenlenen bilgilendirme toplantısında sunum gerçekleştirdi.
Erkan, sunumunda genel bir kıymetlendirme yaparak Türkiye’nin ekonomik görünümü aktardı.
Erkan, sunumda eflasyon öngörüsünü şöyle paylaştı:
2023 yıl sonu enflasyon iddiamızı yüzde 58’e yükselttik. 2024 yıl sonu varsayımımızı yüzde 33’e güncelledik. 2025 yıl sonunda enflasyonun yüzde 15’e gerileyeceğini kestirim ediyoruz. Kestirim patikamızdaki revizyon, 2023 yıl sonu için 35,7 puan, 2024 yıl sonu için ise 24,2 puan olmuştur.
Bu kapsamda, bir evvelki Rapor devrine nazaran Türk Lirası cinsi ithalat fiyatlarındaki gelişmeler 2023 yıl sonu enflasyon varsayımını 7,5 puan yükseltirken; 2024 yıl sonu enflasyon iddiamızı 8,3 puan üst çekti.
TCMB Lideri Hafize Gaye Erkan’ın sunumundan öne çıkanlar:
Merkez Bankası’nda temel hedefimiz fiyat istikrarıdır.
Enflasyon görünümünde besbelli bir düzgünleşme sağlanana kadar, mali sıkılaştırmayı kademeli olarak güçlendireceğiz.
Fiyat istikrarı temel maksadı doğrultusunda tüm araçlarımızı kararlılıkla kullanmaya devam edeceğiz.
Parasal sıkılaştırma sürecini destekleyecek seçici kredi ve miktarsal sıkılaştırma kararları aldık ve almaya devam edeceğiz.
Öngördüğümüz dezenflasyon ve istikrar periyotları öncesinde bir geçiş sürecindeyiz. Geçiş sürecinde, piyasalar kendi içsel dinamiklerinde dengelenmektedir.
Kur ve mali önlemler nedeniyle enflasyon kısa vadede süreksiz bir yükseliş gösterecektir. 2024 yılında dezenflasyonun sürdürülebilir biçimde başlamasını sağlayacak tabanı dikkatle oluşturuyoruz.
Dezenflasyon süreci periyoduna girildiğinde, nispî fiyatlarda süreksiz düzeltmeler yerini kur istikrarı, uygunlaşan cari istikrar, mali disiplin, sermaye akımlarında kalıcı güçlenme ve artan rezervlere bırakacaktır.
Küresel büyüme zayıf seyrine devam etmektedir.
Dezenflasyon sürecinde enflasyonun ana eğilimi ve beklentiler dengeli bir formda güzelleşmeye başlayacaktır.
2025 yılı sonrasını ise istikrar devrinin başlangıcı olarak görüyoruz. Bu periyotta enflasyondaki gerileme hızlanırken, öngörülebilirlik artacaktır.
Kalıcı olarak gerileyen enflasyona, yatırımlar ve nitelikli büyüme eşlik edecektir.
Mevcut projeksiyonlarımız değişen makroekonomik görünümle birlikte Merkez Bankası’nın teknik varsayımları çerçevesinde oluşturulmuştur.
Enflasyon kestirimlerimiz siyaset reaksiyonlarımızı ve bunların birikimli tesirlerini de içermektedir. Para siyaseti reaksiyonumuzu, enflasyonun ana eğilimini düşürmeye odaklı olarak veriyoruz.
Politika faizini kademeli olarak artırırken, makroihtiyati çerçevede sadeleştirme süreciyle, piyasa düzeneklerinin fonksiyonelliğini artıracağız. Piyasa faizlerinin enflasyon beklentileri ile daha uyumlu bir noktada şekillenmesine çalışacağız.
Seçici kredi sıkılaştırması yoluyla enflasyonu hedefleyen dengeleyici adımlar atıyoruz ve atmaya devam edeceğiz.
Miktarsal sıkılaştırma kararlarımız ile birlikte, döviz kuru ve iç talep üzerinde aşırılıklar oluşturmadan, Türk lirası likiditenin istikrarlı gelişimini temin edeceğiz.
Türk Lirası tasarruf enstrümanlarını çeşitlendirecek ve sermaye piyasalarının derinleşmesini destekleyeceğiz. Çalışmaları başlattık ve bir mühlet sonra açıklayacağız.
Merkez Bankası inanç, istikrar ve şeffaflık prensipleri doğrultusunda, büsbütün datalara dayalı ve tam bir uyum içinde karar verecektir.
Kararlarımızın, enflasyon, piyasalar, mali ve finansal şartlar üzerindeki tesirlerini daima ölçeceğiz.
Arz şartları sanayi üretimi ve ihracatta yavaşlama görülmektedir. Fiyat istikrarı sürdürülebilir enflasyon için çok kıymetli. Arz-talep istikrarı çıktı açığı yükselmektedir.
Küresel gelişmeler ve belirsizlik nedeni ile altın ithalatı 11 milyar doları artmıştır. Enflasyonun kalıcı gerilemesine yatırımlar ve büyüme eşlik edecek. Araba ve beyaz eşya satışı ortalamanın üzerindedir. Güçlü iç talep bulunmaktadır.
Maliyetler, döviz kurlarından yurt içi fiyatlara geçişkenlik artmaktadır.
Ücret artışları maliyet artışlarına yol açmaktadır. Bu durum kestirim patikasına da yansıtılmıştır. Hizmet enflasyonu yüzde 55’in üzerinde katılaşmıştır. Birinci altı ayda ithalatımız yüzde 4’ün üzerinde artmıştır.
Gayrimenkul piyasasındaki arz-talep hareketleri enflasyon üzerinde tesirlidir.
Hizmet enflasyonuna paralel olarak enflasyon beklentisi yükselmektedir. Dezenflasyon periyodu enflasyon devri ile çıpalanacaktır.
Para siyasetimizin gayesi para istikrarıdır. Mali sıkılaştırma sürecini haziran ayında başlattık. Enflasyonu düşürmeyi hedefliyoruz. Tek haneli sayılara düşürene kadar elimizdeki araçları kullanacağız.
Hazirandaki para siyaseti maksadı piyasa faizlerini dengelemekteydi. Siyaset ve mevduat faizi makası daralmaktadır.
Makro ihtiyatı sadeleşme süreci siyaset faizin aktifliğini artırmıştır.
Bireysel krediler süratli büyüyerek, toplamda yüzde 40 artmıştır.
Kredilere ek olarak likiditeyi de artırarak denetim ediyoruz.
Politika faizini iki ayda iki katının üzerine çıkardık. Siyaset faizleri yükselirken mevduat faizleri geriledi. Türk Lirası likiditeyi yükseltmeye karar vardır.
Düşük kredilerinin büyümesini yüzde 3’den yüzde 2’ye indirdik.
İç talebin dengelenmesini destekliyoruz.
Firma kredilerinde arz talep istikrarına ek katkı sağlıyoruz.
Tüm araçlarımızı dikkatle uyguluyoruz. Adımları artmayı sürdüreceğiz.
Rezervlerdeki istikrarlı yükseliş başlamıştır. Rezervlerimiz 14 Temmuz prestijiyle yaklaşık 15 milyar dolar artmış ve 113 milyar doların üzerine yükselmiştir.
Opsiyonların ima ettiği kur oynaklığının gerilediğini görüyoruz.
Amacımız öngörülebilirliktir.
Yılın birinci ve ikinci yarısındaki raporların enflasyon tahmini
Yılın birinci Enflasyon Raporu’nda, 2023 sonu enflasyon iddiası orta noktası 22,3 olmak üzere 17,8 ile 26,9 aralığında; 2024 yıl sonu varsayımı orta noktası yüzde 8,8 olmak üzere 4 ve 13,7 aralığında ve 2025 yıl sonu iddiası ise yüzde 5 olarak açıklanmıştı. İkinci Enflasyon Raporu’nda ise bu enflasyon iddiaları sabit tutulmuştu.
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı tüketici fiyat endeksi (TÜFE) ise haziranda yıllık yüzde 38,21 oldu.