Fransa’da Müslümanlar, giysi tercihlerine farklı münasebetlerle yapılan müdahalelerle karşı karşıya kalıyor.
Fransız Futbol Federasyonu’nun başörtüsü yasağına, artık de okullarda abaya olarak bilinen uzun elbise giyilmesi yasağı eklendi.
Karar, “demokrasi ve özgürlükler beşiği” olarak anılan Avrupa ülkesinde yaşayan Müslümanlar tarafından reaksiyonla karşılandı.
Uzun elbise yasağı Danıştay’a taşındı
Fransa’da Müslümanların hakları için uğraş eden ADM Derneği, Eğitim Bakanı Gabriel Attal’ın laikliğe ters olduğu gerekçesiyle okullarda abaya (uzun elbise) giyilmesi yasağını Danıştay’a taşıdı.
Kararın durdurulmasını istiyorlar
Avukat Vincent Brengarth, X toplumsal medya platformundan yaptığı açıklamada, “temel özgürlüklere” muhalif olarak nitelediği kararın askıya alınması için Danıştay’a başvurduklarını belirtti.
Fransa’da tartışmalı abaya yasağı kararı
Eğitim Bakanı Gabriel Attal’ın, 27 Ağustos’ta abaya ve entari şekli uzun elbiselerin laikliğe ters olduğu gerekçesiyle okullarda giyilmesine müsaade etmeyeceğini açıklaması tartışmalara neden olmuştu.
Hükümet Sözcüsü Olivier Veran, 28 Ağustos’ta ülkedeki okullarda giyilmesinin yasaklanacağı abaya ve gibisi uzun elbiseler için “politik bir atak aracı” olduğu yorumunu yapmıştı.
Muhalefet, Bakan Attal’ın laikliğe ters olduğu gerekçesiyle okullarda abaya giyilmesine getirdiği yasak kararını, Danıştay’a taşıyacaklarını bildirmişti.
Attal, 31 Ağustos’ta konuk olduğu France Inter radyosunda, 4 Eylül’de başlayacak yeni eğitim öğretim devri prestijiyle kızların giydiği abayaların yanı sıra erkek entarilerinin (kamis) de yasaklanacağını açıklamıştı.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, okullarda öğrencilerin abaya giyme yasağına ait taviz vermeyeceklerini belirtmişti.
Abaya ve laiklik meselesi
Halihazırda birinci ve ortaokullarda başörtüsü takmanın yasak olduğu Fransa’da kızların giydiği ve “abaya” diye isimlendirilen uzun elbise, dini simge olarak bedellendiriliyor.
Fransa, 1905 laiklik kanunuyla din ve devlet işlerini ayırma yoluna gitti. Ekim 1989’da 3 ortaokul öğrencisi, başörtülerini çıkarmayı reddettikleri için okuldan atıldı. Bu olay, “Creil başörtüsü meseleleri” olarak ülkenin siyasi literatürüne girdi.
Danıştay ise 27 Kasım 1989’da öğrencilerin dini aidiyetlerini ortaya koyan simgeler taşımalarının laikliğe muhalif olmadığına karar verdi.
Başörtüsü problemi, uzun yıllardır ülkede tartışılan bahis haline gelirken 2004’te birinci ve orta dereceli tüm kamu okullarında dini simgelerin kullanımı yasaklandı. İsmi geçen dini simgeler, “başörtüsünü” de kapsarken bu yasak, bilhassa başörtü takan Müslüman kızları ve sarık takan Sih erkekleri etkiledi.
Fransa’da 2015’te uzun siyah etek giyen 15 yaşındaki kızın okula alınmaması, ülkede gündem olmuştu.