Orman yangınlarının yanında tarım alanlarında çıkan yangınlar da Türkiye’nin yaz aylarında yaşadığı en büyük sorunlardan biri.
Trakya’da yaz aylarıyla birlikte insan kaynaklı ve artan hava sıcaklığı nedeniyle çok sayıda yangın çıkıyor, Bu yangınlarda ekili ve anızlı tarım yerleri ziyan görüyor.
Edirne, Tekirdağ ve Kırklareli’de, haziran, temmuz ve ağustos aylarında, sigara, kibrit ve gibisi yakıcı unsurlar, balya ve biçerdöver makineleri kaynaklı, elektrik tellerinin kıvılcım atması, atıl çöplerin yakılması ve insan kaynaklı arazi yangınları çıktı.
“7 bin 248 dekar oldu”
İl ve ilçelerin itfaiye müdürlüklerinin bilgilerine nazaran, yangınlarda Edirne’de 1500 dönüm buğday ve öbür eserler, 2 bin dönüm anızlı tarla, Tekirdağ’da 610 dönüm ekili, 450 dönüm anızlı tarla, Kırklareli’de 108 dönüm ekili, 380 dekar da anızlı tarla ziyan gördü.
Yangınlarda 3 vilayette ziyan gören toplam tarım alanı, 2 bin 210 dekar ekili, 5 bin 38 dekar anızlı olmak üzere 7 bin 248 dekar oldu.
“Çok büyük felaketlere ve kayıplara yol açıyor”
Trakya Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Genetik ve Biyomühendislik Kısım Lideri ve Bitki Islahı Merkezi Müdürü Prof. Dr. Yalçın Kaya, yangınların yalnızca bir etraf felaketi olarak değerlendirilmemesi gerektiğinin altını çizdi. Eserlerin alanda olduğu devirde çıkan yangınlarda maddi kaybın da kelam konusu olduğunu söyleyen Prof. Dr. Kaya, “Ama en değerli şeylerden bir tanesi de toprak son derece canlı bir varlık. Bu manada canlı varlıkta, canlı ekosistemde yaşayan tüm canlılar solucanlar, yaban hayvanları, böcekler üzere tamam tahminen zararlılar da yok oluyor. Temelinde bir sürü yararlı olan böcekler yangın çerçevesinde yok oluyor.
Bu manada yangınlar birçok faktörü de beraberinde getiriyor. Bilhassa bu yıl havaların sıcak geçmesi nedeniyle anız ve orman yangınları daha fazla oldu. Doğal temelinde yalnızca eser bulunan tarla olarak düşünmeyelim. Ortam kuraklığa bağlı olarak çok kuru olduğu için yangınlar bir yerden tutuştuğu vakit nereye gideceği, nerede duracağı katiyen kelam konusu değil.
Bu manada orman yangınları olsun, anız yangınları olsun hakikaten büyük bir etraf felaketi, hem maddi hem de uzun yıllar bizim bu topraklarımız, yeşil tabiat kolay meydana gelmiyor. Anız yangınları çok büyük felaketlere ve kayıplara yol açıyor.” dedi.
“Bu halde toprak daha çok kuraklaşıyor”
Yangınlarda çiftçinin tarla eseri bulunması halinde maddi kayıplar yaşadığını söyleyen Prof. Dr. Kaya, “Özellikle samanlar epeyce kıymetlendi. Şayet eser yoksa daha sonra da samanlar yanıyorsa saman da büyük ekonomik kayıp. Bir öteki kıymetli nokta şayet toprağın 3-4 parmak üst kısmı toprağın kaymak katmanı, toprağın temel verimli kısmı kaymak katmanı, oradaki organik hususların yok olması demek. O toprağın büsbütün sıfırlanması demek.
Esas organik husus yoksa randımanda, üretim de gelir de yok demek. Bizim 4-5 santim kısmındaki kısmı yalnızca toprak olarak düşünmeyelim. Oradaki mikroorganizmaların toprakta yarayışsız halde olan besin unsurlarını yarayışlı hale dönüştüren bir ekosistem var. Yangınlar ile birlikte o mikroorganizmalar da yanıyor. Bu biçimde toprak daha çok kuraklaşıyor.
Zaten kuraklık nedeniyle ziyana uğradı. Giderek daha fazla ekonomik kayıplarımız artıyor. Gözümüzle gördüğümüz görmediğimiz canlılarda var. Bir öbür yandan yaban hayvanları da var. Yeniden birebir biçimde yaşayan faydalı böcekler de var. Ziyanlı organizmaları ve böcekleri yiyen, faydalı böceklerde var. Yangınlarla tabiatın istikrarını bozuyoruz.” diye konuştu.
Prof. Dr. Kaya, yangınların birçoklarının insan kaynaklı çıktığını belirterek,
tabirlerini kullandı.
Ayçiçeği üreticisinin evvelden ayçiçeği saplarını yaktığını söyleyen Kaya, “Şu an ayçiçeği sapları tekrar toprağa kazandırılıyor. Zira bitkisel üretim ve tarımda değerli olan şu ki aldığını geri vereceksin. Mesela daneyi alıyoruz. Gövdeyi, sapını, tablasını yahut başağını bu kısımları toprağa geri vermek organik hususa katkıda bulunmak son derece kıymetli.
Artık alet ekipman düşüncesi yok. Tarlada kalan kısımların toprağa tekrar karıştırılarak en azından parçalayarak yangına sebep olacak şeylerin de hasattan çabucak sonrasında hem otlar denetim altına alınacak hem de dökülen tohumlar toprakla buluşturulup ekim öncesinde yağmur yağarsa alışılmış çimlenmesini sağlayarak yabancı otların da ekimde sorun olmamasını sağlamak son derece değerli.
dedi.
