Hutbe, cuma namazının sahih ve kabul olmasının koşullarından biridir. Cuma hutbesi cuma namazının farzıdır. Cuma hutbesinin kıymeti bilen Müslümanlar bu haftaki cuma hutbesinin konusunu merak edip araştırıyor.
İşleri Başkanlığı, bu haftaki Cuma Hutbesi konusunu; ‘Ahîlik: Dürüstlük ve Merhameti Ticarete Hâkim Kılmak” olarak belirledi. İşte hutbenin tamamı…
15 Eylül 2023 Cuma Hutbesi metni
﷽
يَٓا اَيُّهَا الَّذ۪ينَ اٰمَنُوا لَا تَأْكُلُٓوا اَمْوَالَكُمْ بَيْنَكُمْ بِالْبَاطِلِ اِلَّٓا اَنْ تَكُونَ تِجَارَةً عَنْ تَرَاضٍ مِنْكُمْ وَلَا تَقْتُلُٓوا اَنْفُسَكُمْۜ اِنَّ اللّٰهَ كَانَ بِكُمْ رَح۪يماً.
وَ قَالَ رَسُولُ اللّٰهِ صَلَّي اللّٰهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ:
اَلتَّاجِرُ الصَّدُوقُ الْأَمِينُ، مَعَ النَّبِيِّينَ وَالصِّدِّيقِينَ وَالشُّهَدَاءِ.
AHÎLİK: DÜRÜSTLÜK ve MERHAMETİ TİCARETE HÂKİM KILMAK
Muhterem Müslümanlar!
Huzurlu ve hakkaniyetli bir hayatın yol haritasını çizen şanlı dinimiz İslam, iş ve ticaret hayatımızda temel unsur ve asıllar belirlemiştir. İslam, her işimizde olduğu üzere ticarette de helal haram hassaslığıyla hareket etmeyi, doğruluğu, dürüstlüğü ve merhameti şiar edinmeyi emretmiştir. Hırs ve tamahı, palavra ve hileyi, aldatma ve haksızlığı, gayrimeşru ve gayriahlaki her türlü muameleyi ise yasaklamıştır. Hutbeme başlarken okuduğum ayet-i kerimede Aziz Rabbimiz şöyle buyurmaktadır: “Ey iman edenler! Karşılıklı isteğe dayanan ticaret dışında, mallarınızı aranızda haksız ve haram yollarla yemeyin ve kendinizi helak etmeyin. Elbet Allah size karşı çok merhametlidir.”[1]
Aziz Müminler!
Mümin, ticarette yalnızca dünya yararını değil, ahiret hesabını da gözetir. Haksız yarardan, karaborsacılıktan, fırsatçılıktan, kul ve kamu hakkını ihlal etmekten uzak durur. Mümin bilir ki, inancımız ve geleneğimizde çıkar elde etmek için her yol mübah değildir. Daha çok kazanma hırsıyla insan onuru çiğnenemez. İnsanların sıkıntı durumda olmaları istismar edilemez. Bilgisizliği suistimal edilerek kişi ziyana uğratılamaz, aldatılamaz.
Kıymetli Müslümanlar!
Mümin, servet ve malın esiri olamaz. Rızkına kimsenin hakkını bulaştıramaz. Kendisinin ve ailesinin boğazından haram lokma geçiremez. Mümin, daha fazla kar elde etmek için temel muhtaçlık unsurlarını stoklayamaz. Arz talep istikrarını bozarak bir malı kıymetinden fazlaya satamaz. İnsanların zarurî gereksinimi olan mesken ve işyerini boş bırakıp fiyatları yükseltemez. Merhametli bir konut sahibi, kiracısının da bir aile geçindirdiğini unutmaz. İnsaflı bir kiracı da kasıtlı olarak konut sahibini mağdur edemez. Sevgili Peygamberimiz (sas)’in لاَ ضَرَرَ وَلاَ ضِرَارَ hadis-i şerifine nazaran kimseye taammüden ziyan verilemez; ziyana, ziyanla karşılık da verilemez.[2] İslam’a nazaran bir kişinin canına, malına ve haysiyetine ziyan vermek haramdır ve büyük günahlardandır.
Değerli Müminler!
Peygamber Efendimiz (sas) öteki bir hadisinde ise مَنْ غَشَّنَا فَلَيْسَ مِنَّا “Bizi aldatan bizden değildir.”[3] buyurmaktadır. Bu nebevi ihtardan hareketle ecdadımız, sevgi ve saygıyı, kardeşlik ve merhameti, doğruluk ve dürüstlüğü, yardımlaşma ve dayanışmayı ticarete hâkim kılmak için Ahîlik teşkilatını kurmuştur. Bu teşkilatın temel unsuru; eline, lisanına, beline sahip olmaktır. Eşine, işine ve aşına itina göstermektir. Harama bakmamak, haram yiyip içmemek ve harama el uzatmamaktır. Yanlış ölçmemek, eksik tartmamaktır. Güçlü iken affetmesini, öfkeli iken yumuşak davranmasını bilmektir.
Aziz Müslümanlar!
Alışverişte helal haram hassasiyeti her geçen gün azalıyor. Doğruluk ve dürüstlük üzere faziletler giderek zayıflıyor. Daha çok kazanma hırsıyla ahlaki bedeller ve türel prensipler göz arkası ediliyor. Çok tüketim, lüks ve israf günden güne artıyor. Bu durumda bize düşen, Ahîlik unsurlarını benimsemek, iş ve ticaret hayatımıza bu unsurları tekrar hâkim kılmak için uğraş göstermektir. Sevgili Peygamberimiz (sas)’in “Dürüst ve sağlam tüccar, ahirette peygamberler, sıddıklar ve şehitlerle birlikte olacaktır.”[4] muştusuna erişebilmenin çabasında olmaktır. Kıyamet gününde, çıkarımızın ve harcamalarımızın hesabını vereceğimizi unutmamaktır.
Kıymetli Müminler!
Hutbeme son verirken bir hususu sizlerle paylaşmak istiyorum. 2024 yılı Hac ön kayıtları başlamıştır. Birinci kere başvuracak kardeşlerimiz, 11 Ekim tarihine kadar e-devlet üzerinden süreçlerini gerçekleştirebilecektir. Kaydı olup, durumlarında değişiklik yapmak istemeyenlerin kaydı otomatik olarak yenilenecektir. Durumlarını değiştirmek isteyenler ise e-devlet üzerinden yahut vilayet ve ilçe müftülüklerimizden güncelleme yapabilecektir.
[1] Nisâ, 4/29.
[2] İbn Mâce, Ahkâm, 17.
[3] Müslim, Îmân, 164.
[4] Tirmizî, Büyû’, 4.
Din Hizmetleri Genel Müdürlüğü