Doğu Karadeniz’de Rize, Trabzon, ve Giresun vilayetlerinde, 830 bin dekar alanda 1 milyon üretici aile tarafından yapılan yaş çay üretiminde üçüncü sürgün hasat devri sürüyor.
Küresel iklim değişikliğine bağlı kuraklıktan etkilenen çay tarımında, hava sıcaklıların yüksek seyretmesi ve yağış oranlarındaki azalma rekolte kaybına yol açıyor.
Çayda, kuraklığın yanı sıra yanlış hasat ve eksik gübreleme nedeniyle son 5 yılda rekoltede düşüşün sürdüğü gözlemleniyor.
2021’de Rize, Artvin, Trabzon ve Giresun’da 860 bin tonun üzerinde alım yapılan yaş çay, geçen yıl yaklaşık 583 bin tona gerilerken, hasat ve alımların sürdüğü yeni periyotta ise üreticiler yaklaşık 520 bin ton yaş çayı teslim etti.
“Yüzde 18 ile yüzde 20 ortasında bir düşüş görülmekte”
Ticaret Borsası Lideri Mehmet Erdoğan, rekoltedeki düşüşün süreceğini belirterek, ısınan hava şartlarına uygun çay bahçeleri oluşturmasını önerdi. Erdoğan, “Bugün biz eksikleri tespit etmeye çalışıyoruz. 5 yıl geriye baktığımızda; çay tarımında rekolte olarak, yüzde 18 ile yüzde 20 ortasında bir düşüş görülmekte. Geçen yıl da bu düşüşü yaşadık.
Belki bu yıl biraz daha fazla bu düşüşü yaşayacağız. Bunun sebeplerine geldiğimiz vakit da pandemide artı ham unsur fiyatlarında yükselişler oldu.
Bu durumda gübrenin buraya gelip, tarlaya girmesinde fiyatsal manada yükselişlere neden oldu. Bu durumlar vatandaşın, gübreye erişimini zorlaştırdı” dedi.
“Çay bitkimiz buna hazır değil”
Çay tarımında yapılan yanlış hasat ve global ısınmanın rekolte kaybına neden olduğunu da söyleyen Erdoğan, “Bu periyotta tarlada emekçi manasında çalışan yurt dışı kökenli bir sürü emekçi geldi. Bu personeller çay toplamayı bilmediği için tarlaya ziyan verdi. Tarlada, 2 ve 3’üncü sürgünde kalması gerekli yeşil yaprak kalmadı. Bunlar toplamadan kaynaklı yapılan kusurlar.
Bunun yanında hava kaideleri ve global ısınmanın tesirlerini bölgede görmeye başladık. Bölgede yağmurların ve sıcaklıkların dengesizliğini yaşadık. Rize’de geçmişte 37 derece hava sıcaklığını çok az görmüştüm lakin bu yaz yaklaşık 20 gün üst üste 37 derece sıcaklıkları gördük.
Çay bitkimiz buna hazır değil. Yağmur yağmadığı devirlerin uzun olup, sıcakların yüksek olması bitkinin eser vermekten çok kendini muhafazaya almasına sebep olmuş” diye konuştu.
Haber Kaynağı: Demirören Haber Ajansı (DHA)
