2023 Eylül ayı için faiz kararı açıklandı. Para Siyaseti Konseyi (PPK), siyaset faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranının yüzde 25’ten yüzde 30 seviyesine yükseltilmesine karar verdi.
Piyasa beklentilerinin üzerinde artış oldu
Bu karar, piyasa beklentilerinin üzerinde gerçekleşti. Ekonomistlerin beklentileri, faizin 250 ila 600 baz puan artırılacağı tarafındaydı.
Kararda, enflasyonda görülen yükselişin, global emtia fiyatlarındaki artış, tedarik zinciri sıkıntıları ve yurt içi talepteki toparlanma üzere arz istikametli ve talep taraflı olmak üzere çeşitli faktörlerden kaynaklandığına işaret edildi.
“Enflasyon kalıcı olarak düşüşe geçecek”
PPK, enflasyonun kısa vadede yüksek seyredeceğini, fakat alınan sıkı para siyaseti adımları ve olumlu dış gelişmelerle enflasyonun kalıcı olarak düşüşe geçeceğini öngördü.
Konuyla ilgili Enson Gündem Özel yayınında İlker Koç’un sorularını yanıtlayan ekonomist gazeteci Sadi Özdemir, şunları söyledi:
Politika faizi ile piyasa faizi ortasındaki fark kapatılmak isteniyor
Merkez Bankası Siyaset faizi, bankalarla ortasındaki faiz oranıdır. Vatandaşın bankalardan aldığı faiz değildir. Bu, sistemin çalışmasının kullanılan faizdir. Bu faiz, piyasa faizine yakın olur. Fakat son periyotta bu fark açıldı.
Vatandaşa tesirine ne olur? Piyasada bankaların uyguladığı faiz, enflasyona mümkün olduğunca yakın bir faizdir. Kredi kartı ve tüketici kredisi kullanan vatandaşın kullandığı faizi de kapsıyor. Bu uygun bir şey değil, zira bu faizin artması, vatandaşın da tüketimde kulanacağı kredi faizinin de artması demek.
Vatandaş daha az tüketmeye teşvik ediliyor
Bu neden yapılıyor? Yüksek enflasyonla uğraş ediyoruz. Bir maliyetle bir de taleple oluşan enflasyon var. Bu devirde vatandaş kasvete girdi ancak hala tüketim talebi yüksek. İktisat idaresi, bu tüketim talebini de kısmak istiyor ki enflasyon frenlensin ve eski haline dönsün. O yüzden faizler bir enstruman üzere kullanılıyor, bu devam edecek.
Bir bakıma vatandaşımız daha az tüketmek için teşvik ediliyor ya da baskılanıyor. Vatandaşı ilgilendiren olumlu tarafı, belirli eserlerde talep fikir muhtaçlığı olan eserleri daha uygun fiyata alabilecek.
