Fransa’da salı günü başlayan protesto ve şiddet şovlarında, polise karşı reaksiyon, çatışmalara dönüştü.
17 yaşındaki Nahel M. isimli gencin polis tarafından öldürülmesinin akabinde gençler tarafından ülke geneline yayılan aksiyonlar sürüyor.
45 bin polis ve jandarma misyon yapıyor
Fransız kanal TF1 kanalının konuğu olan Fransa İçişleri Bakanı Gerald Darmanin, 4. bir “şiddet gecesi”
Darmanin, polis kurşunuyla ölen genç için patlak veren olaylara dair bu gece ülke genelinde 45 bin polis ve jandarmanın görevlendirildiğini söyledi.
Daha fazla özel polis ve jandarma timleri görevlendirdiklerini aktaran Darmanin, alanda zırhlı araç ve helikopterlerin de olacağını kaydetti.
Gözaltına alınan 1000 kişinin yaş ortalaması 17 olarak açıklandı
Gerald Darmanin, Nael M. isimli gencin vefatının yarattığı hüznün legal olduğuna, lakin bu hüznün “kargaşayı” haklı çıkarmadığına işaret etti.
İçişleri Bakanı Darmanin, ülkede çıkan olaylarda 1000 kişinin gözaltına alındığını ve bunların ortalama yaşının 17 olduğunu açıkladı.
Darmanin, gözaltına alınan ortasında 13 yaşındaki çocukların da olduğunu aktardı.
Dün çıkan olaylarda 917 kişinin gözaltına alındığını hatırlatan Darmanin, Marsilya’da 2 kişinin, polis oldukları anlaşıldıktan sonra darbedildiğini lisana getirdi.
“Elimizde harikulâde imkanlar var”
Bakan Darmanin, sistemin yine tesis edilmesi gerektiğini vurgulayarak, polislere silahsızlanmaları tarafında talimat vermediğini söyledi.
Gazetecinin, “Muhalefet, fevkalâde hal (OHAL) ilan etmenizi istedi, bu seçeneği neden seçmediniz?” sorusu üzerine Darmanin, Fransa’nın son 50 yılda 4 sefer OHAL ilan ettiğini anımsattı.
Darmanin, “OHAL ilan etmemiş olmanız, elinizde imkanların olmadığı manasına gelmez. Bu gece elimizde harikulâde imkanlar var.” diye konuştu.
Hiçbir ihtimali göz arkası etmediklerini lisana getiren Darmanin, “Cumhurbaşkanının (Emmanuel Macron) ne karar vereceğini bu geceden sonra göreceğiz.” dedi.
Gerald Darmanin, şiddet aksiyonları yapmak için toplumsal medyayı kullanan herkes hakkında dava açacaklarını vurguladı.
“Vahşi kalabalık karşısında sükuneti aramak kâfi değil”
İki polis sendikasının, ülkedeki olayları “savaş” olarak nitelemesine ait Darmanin, “Ben polemik yapmak için burada değilim. Bunlar benim sözlerim değil.” açıklamasında bulundu.
Polis sendikaları UNSA Police ve Alliance Police, ülkedeki olaylarla ilgili yaptıkları ortak açıklamada, “Bu yabanî kalabalık karşısında artık sükuneti aramak kâfi değil, (sükunet) empoze edilmelidir.” görüşünü paylaştı.
Açıklamada ayrıyeten, “Bugün polis memurları savaşta olduğumuz için çatışmada.” sözüne yer verildi.
Çatıdan düşen bir genç öldü
Öte yandan şovların dördüncü gününde polis ile protestocular ortasında çıkan arbedede 1 kişi hayatını kaybetti.
Fransa polisi tarafından yapılan açıklamada hayatını kaybeden 20 yaşındaki gencin çatışmalar sırasında bir mağazanın çatısından düştüğü, polisin genci bilerek gaye almadığı belirtildi.
Belçika’da da protestolar sürüyor
Olayların sıçradığı Belçika’nın Brüksel kentindeki polis, perşembe gecesi kent merkezinde kimi araçları ateşe veren, kaldırım taşlarını sökerek otobüs ve tramvay duraklarına ziyan veren 64 göstericiye ek olarak, cuma günü akşam saatlerinde 50 kişinin daha gözaltına alındığını duyurdu.
Bu şahısların bir gün evvelki olayların meydana geldiği bölgede toplanan gençler olduğu, gençlerin üzerlerinde “çevreye ziyan vermek için kullanılabilecek malzemeler” bulunduğu belirtildi. Polisin 50 kişiyi önleyici önlem olarak gözaltına aldığı bildirildi.
Liege kent merkezinde toplanan bir küme da Fransa’daki protestoculara takviye vermek üzere şov yaptı. Şovun olaysız geçtiği, lakin 30 kişinin idari gözaltına alındığı söz edildi.
Belçika polisinin idari olarak tedbiren gözaltına aldığı bireyler, karakollarda kısa mühlet tutulduktan sonra özgür bırakılıyor.
Aşırı sağcı siyasetçiler: Hükümet yetersiz kaldı
Fransa’da çok sağcı siyasetçiler, Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron hükümetini, ülkeyi yangın yerine çeviren protestolar karşısında yetersiz kalmakla suçladı.
Fransa’nın önde gelen çok sağcı siyasetçilerinden Marine Le Pen, birkaç gündür, ülkeye önemli bir düzensizlik durumunun hakim olduğunu vurgulayarak, Macron’un hususla ilgili olarak acilen Ulusal Meclis’teki partilerin temsilcileriyle bir ortaya gelmesi gerektiğini lisana getirdi.
Protestoların bir an evvel sonlanması davetinde bulunan Le Pen, bunun da lakin hassas ebeveynlerin çocuklarını meydanlardan çekip çıkarmasıyla mümkün olacağını söyledi.
Le Pen, olayların kısmi sokağa çıkma yasağıyla yatışabileceğini, durum daha da kötüleşirse OHAL ilan edilmesinin gerekebileceğini belirtti.
“Ülkede kaos hakim”
Aşırı sağcı siyasetçi Marine Le Pen’in yeğeni ve göçmen zıddı Eric Zemmour’un kurmaylarından Marion Marechal, Twitter hesabından yaptığı açıklamada, ülke genelinde tüm kentlerin yangın yerine döndüğünü, Fransızların yaşananlar karşısında kaygılı olduğunu, ülkenin her noktasında kaosun hakim olduğunu kaydetti.
İç istihbarattan, polislerin birtakım hassas banliyölere müdahale etmemesi talimatı aldığı bilgisini edindiklerini aktaran Marechal, hükümetin olayların yatışması için her şeyden taviz vermeye hazır olduğunu ve vakit kazanmaya çalıştığını söyledi.
Marechal, Cumhurbaşkanı Macron’u, hukuk devleti prensibini ve adaletin bağımsızlığını yıkmakla suçlayarak, hükümetin Fransa’nın yabancı kuşatması altında bulunmasına göz yumduğunu savundu.
“İç savaş halindeyiz”
“Bunu söylemek güç olsa da şu anda bir iç savaş halindeyiz. Bunu durdurmanın bir devası de yerinde oturup beklemek değil, karşısında durmaktır. Güvenlik güçleri de müdahale için kâfi mühimmatlarının bulunmadığından şikayetçi. Bu türlü giderse Fransız vatandaşları kendi kendilerini muhafaza görevini üstlenecekler. Artık Fransızların işyerlerinin yağmalanmasına, otomobillerinin yakılmasına, yakınlarına saldırılmasına tahammülleri kalmadı.” sözlerini kullanan Marechal, hükümetin OHAL ilan etmesini ve güvenlik güçlerine olayları bastırmak için yetki vermesini istedi.
Marion Marechal, “Eğer hükümet kâfi karşılığı verme cüretini göstermezse, o vakit bu ayaklanmalara sessiz kalmayacak şahıslara de göz yummak zorunda kalacak.” dedi.
Ayaklanma, hücumlar, kundaklamalar, yağma
Aşırı sağcı siyasetçilerden Eric Zemmour da ülkeyi sarar şiddet sarmalına ait, “Dün gece, yabancılarca kuşatılan bölgeler bir defa daha neler yapabileceklerini gösterdi: Ayaklanma , akınlar, kundaklamalar, yağma ve yıllardır milyarlarca avro fon sağladığımız kamu mallarını yağmalama.” yorumunu yaptı.
Olayların bu basamağa gelmesinde “boyun eğen” iktidarın büyük sorumluluğunun bulunduğuna dikkati çeken Zemmour, “Sadece sert direnç, sistemi ve huzuru geri getirebilir. Bu akşam fevkalâde hal ilan edilmesini talep ediyorum.” tabirini kullandı.
Protestoların birinci başladığı Nanterres başta olmak üzere Marsilya, Woippy dahil birçok bölge ve kentte meydanlara zırhlı araçlar konuşlandı.
Nanterres’de de zırhlı bir araç polisler eşliğinde sokaklarda devriye atmaya başlarken Metz yakınındaki Woippy’de bir zırhlı araç protestocuları püskürtmek için orta sokaklara daldı.
Fransız basını zırhlı araçların öbür bölgelere de sevk edildiğini aktardı.
Gözaltılara rağmen kundaklama ve yağmalar sürüyor
Öte yandan, Toulouse kentinde de akşam başlayan protestolarda polis şiddet olaylarına başvurduğu gerekçesiyle 19 kişiyi gözaltına aldı.
Kentte ayrıyeten çok katlı bir apartman, sakinleri uykudayken ateşe verildi.
Metz kentinde de protestocularca kundaklanan bir multimedya kütüphanesi büsbütün yanarken Ales kentinde ağır havai fişekli atağın amacı olan bir polis karakolunda yangın çıktı.
Montpellier kentinde protestocuların bir liseyi maksat aldığı olaylarda, Pithiviers kentinde bir tarlanın ateşe verildiği ve alevlerin süratle etrafa yayıldığı belirtildi.
Paris’in 13. bölgesinde göstericiler bir yola kurdukları barikatları ateşe verdi.
Ayrıca Lyon kentinde bir motosiklet bayisi soyuldu.
Belediye Lideri hükümetten destek kuvvet istedi
Şiddet olaylarının yeni merkez üssü haline gelen Marsilya’da ise Belediye Lideri Benoit Payan kentte denetim altına alınmayan yağmalar nedeniyle hükümete bir an evvel destek kolluk kuvveti göndermesi daveti yaptı.
Payan olayları sert bir lisanla kınadığını belirtti.
İçişleri Bakanı Gerald Darmanin ise kente destek takımların geldiğini 80’den fazlası Marsilya’da olmak üzere 270 kişinin gözaltına alındığını açıkladı.