Dünya edebiyatında polisiye denilince akla birinci gelen müelliflerden olan İngiliz muharrir Agatha Christine’nin bugün 133’üncü doğum yılı. Birçok yazdığı kadar, gizemli hayatıyla da bilinen Agatha Christine’nin hayatına ve edebiyatına dair kimi bilgiler…
Cinayet romanı denince akla gelen birinci isimlerden o; tam ismiyle Agatha Mary Clarissa Miller Christie Mollowan. Fakat bir yandan “Mary Westmacott” takma ismiyle aşk romanları da yazdı.
İngiliz müellif, tanınan edebiyatın en değerli isimlerinden biridir. Mary Westmacott takma ismiyle aşk romanları da yazmıştır. Lakin asıl ününü, yazdığı 80 dedektif romanına ve West End tiyatrolarında muvaffakiyetle sahnelenen oyunlarına borçludur.
Babası Frederick Alvah Millet, Agatha şimdi küçük yaştayken öldü. Annesi tarafından meskende eğitilen küçük kız, yalnız bir çocukluk geçirdi.
Küçük yaşlarda başlayan yazarlık
Küçük yaşta hikayeler yazmaya başladı. 16 yaşında, şan tahsili görmek üzere Paris’e yollandıysa da kısa müddette bundan vazgeçti. Önemli manada birinci edebi denemeleri, duygusal bahisleri ele alan hikayeler oldu.
1914’te Arvhibald Christie isimli bir hekimle evlendi ve yine Fransa’ya gitti. Oradayken vakit geçirmek üzere okuduğu dedektif hikayelerinin daha düzgünlerini yazabileceğini düşünerek birinci polis romanı olan The Mysterous Affair at Styles’ı (Styles’daki Gizemli Olay) yazdı.
Kitap, çeşitli yayınevinlerince geri çevrildikten sonra 1920’de Bodley Head Yayınevi tarafından kabul edildi. Styles, Agatha Christie’nin birinci Hercule Poirot’lu romanıdır.
Kendine has karakter yarattı
Hercule Poirot, zekası, espri yeteneği, keskin gözlemciliği ve Avrupalı inceliği ile seçkinleşen Belçikalı bir dedektiftir. Cinayetleri “küçük gri hücreler” dediği beynini kullanarak çözmesi ve bu ortada da İngiliz yüksek sınıfının özel hayatının gizli taraflarını ortaya dökmesi ile tanınır.
Agatha Christie’nin art geriye yazmaya başladığı polis romanları, Poirot tipine milletlerarası ün kazandırdı. Muharrir ayrıyeten Miss Marple isminin verdiği bir tip daha yarattı.
Hercule Poirot, zekası, espri yeteneği, keskin gözlemciliği ve Avrupalı inceliği ile seçkinleşen Belçikalı bir dedektiftir. Cinayetleri “küçük gri hücreler” dediği beynini kullanarak çözmesi ve bu ortada da İngiliz yüksek sınıfının özel ömrünün gizli istikametlerini ortaya dökmesi ile tanınır.
Agatha Christine öldü
Sevimli bir yaşlı kız olan amatör dedektif Miss Marple da çok tutuldu. 1928’de birinci kocasından boşanıp Max Mallowan’le evlendikten sonra birçok ülke gezip görme fırsatı bulan Christie’nin romanları, 1930’larda çoğunlukla memleketler arası yerlerde geçmeye başladı.
Hayranlarınca her kitabı beğenilmekle birlikte, Agatha Christie’nin edebi telaşlarla yazdığı kimi romanlar eleştirmenlerin de dikkatini çekti.
On Küçük Zenci ise polis romanının klasikleri ortasındadır. Agatha Christie, İngiliz töre romanı geleneğinde yazdığı polis romanları ile dünya edebiyatında kendine has bir yerin sahibi olmuştur. 12 Ocak 1976 tarihinde vefat etti.
