Borsa İstanbul’da güne başlangıç, gün ortası ve gün sonu rekorları devam ediyor..
Türkiye’de seçim belirsizliklerinin sona ermesi ve yeni iktisat idaresiyle birlikte uygulanmaya başlanan siyasetlerin akabinde “ralli” yaşayan BIST 100 endeksi, yıllık performans açısından 2023’te dünya çapında öne çıkan borsalar ortasında tepede yer aldı.
BIST 100 endeksi 2023’ün başından 5 Eylül tarihine kadar yüzde 49,5’lik getiriyle 8.236,14 puana yükselerek, dünya genelinde değerli hisse piyasaları ortasında açık orta en âlâ performansı sergiledi.
Endeks tıpkı vakitte 5 Eylül’de tüm vakitlerin en yüksek günlük kapanışını gerçekleştirdi.
Yatırımcısının yüzünü güldürdü
Söz konusu yükseliş 2000 yılından bu yana yıllık bazda en güçlü 6’ncı artış olarak kayıtlara geçerken, BIST 100 endeksi 1997’den bu yana birinci sefer 5 yıl üst üste yatırımcısının yüzünü güldürdü.
Dolar bazında da yatırımcısına yüzde 4,5 kazandıran BIST 100 endeksi, 5 Eylül prestijiyle 307,6 puan düzeyinde bulunsa da 510 puan düzeyinde bulunan doruğundan hala uzak olması dikkati çekiyor.
Aylık bazda değerlendirildiğinde BIST 100 endeksi seçim belirsizliklerinin sona ermesi ve yeni iktisat idaresinin iş başı yapmasıyla üst üste 4 ay yükselirken, süreç hacimleri de rekor düzeylere çıktı.
BIST 100 endeksinin hacim rekoru 24 Ağustos’ta 224,9 milyar lira ile kırılırken, endekste yaz aylarında günlük ortalama süreç hacmi de 120 milyar lira oldu.
Sektör bazlı incelendiğinde bütün kesimlerin 2023’ü yararla tamamladığı görülürken, en çok kazandıran yüzde 112,4 ile taş toprak oldu. Bankacılık kesimi de yıl başından bu yana yüzde 61,3 yükseliş kaydetti.
Hisse bazlı bakıldığında BIST 100 endeksindeki payların 83’ü kıymet kazanırken, en çok getiriyi yüzde 727 ile Borusan Mannesmann Boru Sanayi, yüzde 325 ile Alfa Solar Güç ve yüzde 233 ile Oyak Çimento sağladı. En çok kaybettiren ise yüzde 62 ile Çan2 Termik AŞ oldu.
2023’te halka arzlara katılan yatırımcı sayısı yaklaşık 42 milyon oldu
Analistler, bilhassa seçim vaktindeki bilinmeyen ortamın atlatılmasının akabinde yeni iktisat idaresinin iş başı yapması ve memleketler arası kuruluşlardan Türk iktisadına yönelik optimist açıklamaların akabinde Borsa İstanbul’un üst üste rekorlar kırarak en uygun getiriyi sağladığını bildirdi.
Türkiye’nin yeni iktisat idaresine ait gelişmelerin varlık fiyatları üzerinde tesirli olmayı sürdürdüğünü belirten analistler, fiyat istikrarı konusunda atılan adımların ve kurulan yeni iktisat idaresinin tesiriyle Türkiye’nin 5 yıllık kredi risk primindeki (CDS) düşüşün Borsa İstanbul’da pay fiyatlarına olumlu yansıdığını kaydetti.
Yıl başından bu yana 32 halka arzın yapıldığına dikkati çeken analistler, bu halka arzların yeni yatırımcıların borsayla tanışmasında büyük rol oynadığını lisana getirdi.
Merkezi Kayıt Kuruluşu’nun (MKK) bilgilerine nazaran, bu sene halka arza katılan yaklaşık 42 milyon yatırımcıdan toplanan fiyat 43 milyar liraya yaklaştı.
Geçen yıl da 40 şirket halka arz edilirken, halka arzlara katılan toplam yatırımcı sayısı 8 milyon 713 bin 686 kişi olmuştu.
Bu yıl içerisinde 700 baz puanın üzerine çıkan Türkiye’nin CDS’i de seçim sonrası iktisatta atılan istikrarlı adımlarla düşüşe geçerek 369,7 düzeyine kadar geriledi. CDS bu düzey ile 13 Eylül 2021’den bu yana en düşük düzeye inmiş oldu.
Küresel hisse piyasalarında enflasyon ve resesyon ikilemi risk iştahını törpüledi
Küresel hisse piyasalarında, yılın büyük bir kısmında enflasyon ve resesyon ikileminin varlık fiyatları üzerinde tesirli olmasının yanı sıra ülkelerin ekonomik faaliyetlerine dair açıklanan datalardan alınan karışık sinyallerin de risk iştahını törpülediği görüldü.
Devam eden Rusya-Ukrayna savaşı ve dünyanın en büyük eser tedarikçisi pozisyonunda bulunan Çin’in iktisadına ait artan kaygılarla bilhassa emtia fiyatlarında yaşanan dalgalanmalar yatırımcıların genel manada temkinli davranmasına neden oldu.
Özellikle güç emtialarındaki arz kesintilerinin varlığını müdafaası, dünya genelinde enflasyonun canlı durmasında tesirli oldu.
Enflasyonla çaba kapsamında ABD Merkez Bankası’nın (Fed) siyaset faizini son 22 yılın ve Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) da son 15 yılın tepesine çıkarması, iktisatta resesyon kaygılarının artmasına yol açmıştı.
Söz konusu gelişmelerle, New York borsasında bu sene S&P 500 endeksi yüzde 17, Dow Jones endeksi yüzde 4,5 ve Nasdaq endeksi yüzde 34 paha kazandı. Teknoloji şirketlerinin beklentilerin üzerinde kar elde etmeleri, Nasdaq endeksinin öbür ABD endekslerine kıyasla daha fazla artış kaydetmesinde tesirli oldu.
Avrupa borsalarında ise İngiltere’de FTSE 100 endeksi yıllık bazda yüzde 1 gerilerken, Almanya’da DAX 40 endeksi yüzde 12,7 ve Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 11 yükseldi.
Asya tarafında da yılbaşından bu yana Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 27,4, Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 14,6 ve Hindistan’da Sensex endeksi yüzde 7,7 artarken, son vakitlerde iktisadında yavaşlama ile gündemde olan Çin’de Shanghai Bileşik endeksi yalnızca yüzde 2,2 kıymet kazandı.
Brezilya’da Ibovespa endeksi 2023’te yüzde 6,9 ve Meksika’da Mexbol endeksi yüzde 9,2 artış kaydetti.
