Osmanlı Sultanı 1. Ahmed’in buyruğuyla 1615 yılında Cünuni Ahmed Dede tarafından kurulan, 1925’te kapatıldıktan sonra büyük kısmı yıkılan Mevlevihanesi, Büyükşehir Belediyesince yapılan rekonstrüksiyon çalışmalarının akabinde tekrar hizmete açıldı.
Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, ilçesi Pınarbaşı Mahallesi’ndeki Mevlevihanenin açılışında yaptığı konuşmada, Mevleviliğin Hazreti Mevlana’nın manevi yol göstericiliğini, bir merkez etrafında kurumsal hale getirme uğraşıyla ortaya çıktığını söyledi.
“Mevlevilik, hem iç hem de dış hoşluğa odaklanmıştır”
Mevlana’nın oğlu Sultan Veled’in tasvibi ve Hüsameddin Çelebi’nin takibiyle Konya’da inşa edilen türbenin, Mevlana’nın aziz naaşını saklamasının yanında birinci “Mevlevi dergahı” olma özelliği de taşıdığını belirten Ersoy, Mevlevihanelerin, tarih boyunca toplumun her bölümünden insanın manevi hayatına etki ettiğini vurguladı.
Ersoy, Mevleviliğin hem iç hem de dış hoşluğa odaklandığını anlatarak,
Böylece müntesipleri bir yandan kamil insan olurken, başka yandan da hoş sanatlara verilen değerle dergahlardan pek çok sanatkar yetişmiştir.
diye konuştu.
“Mevlevihaneler, zulüm gören Müslümanlar için bir sığınak oldu”
Özellikle musiki alanında Nutki, Osman Selahaddin, Kutbünnayi Osman, Selim, Abdülbaki Nasır, Hamamizade İsmail, Ahmed Celaleddin, Zekai ve Fahreddin dedeler ile Itri, 3. Selim ve Rauf Yekta Bey’in iz bırakmış isimler olduğunu aktaran Ersoy, şöyle devam etti:
Ancak bu eğilim, Mevleviliğin, dergaha kapanıp dışarıyla ilgilenmeyen bir yapı olduğu zannı da uyandırmamalıdır. Çünkü, Hazreti Mevlana’dan feyzle devletin dirliği, milletin huzurunu temel alan Mevlevilik, ülkenin bekası için her vakit hassas olmuştur. Devlet, millet her zora düştüğünde, mesela bilhassa 18. ve 19. yüzyıllarda peş peşe savaşlar yaşanırken, Mevlevi dergahları toplumsal dayanışma ve yardımlaşma misyonu üstlenmiştir. 1. Dünya Savaşı’nda tren çizgisine yakın Yenikapı Mevlevihanesi’nde bir hastane kurulmuştur. Galata Mevlevihanesi’nde yardım toplanmış, Kıbrıs ve Girit üzere adalardaki mevlevihaneler, zulüm gören Müslümanlar için bir sığınak, Anadolu’ya bir geçiş noktası olmuş, ‘Mücahidin-i Mevleviyye Alayı’ ismini taşıyan istekli alayı Filistin cephesinde çarpışmıştır.
“Bir sanatta ihtisas sahibi olunmaya çaba gösterilirdi”
Bakan Ersoy, Mevlevilikte tarikatın aslının aşk, beceri ve hizmet olduğunu lisana getirdi.
Hazretleri’nin nezdinde en kutsi görev çalışmak olduğundan, dergahta ilerleyebilmenin hizmete endeksli görüldüğüne değinen Ersoy,
Bir yandan manevi seyahatte derinleşilirken başka yandan da hem dergah içi günlük işler görülür hem de bir sanatta ihtisas sahibi olunmaya uğraş gösterilirdi.
ifadesini kullandı.
“Evliya Çelebi bile bu dergaha hayran kaldı”
Bursa Mevlevihanesi’nin de bütün bu özellikleri bünyesinde taşıyan bir dergah olduğuna dikkati çeken Ersoy, kelamlarını şöyle tamamladı:
1615 yılında, Sultan I. Ahmed’in isteğiyle Cünuni Ahmed Dede tarafından inşa edilen dergah, gerek Bursa’nın gerekse Bursa dışından gelenlerin manevi hayatını olgunlaştırırken, hoş sanatlar alanında da bir mektep görevi gördü. Burada, 4 asır boyunca sema, meşkler, çizgi, tezhip, duvar ve tavan işlemeciliği, ahşap oyma alanlarında incelikli çalışmalar yapıldı. Birebir yıllarda Bursa’ya gelen Evliya Çelebi, bu dergahın başka dergahlardan daha büyük olduğunu yazmıştı. Bursa Mevlevihanesi’ne gösterdikleri ilgiden, ihtimamdan ötürü Bursa Büyükşehir Belediyesine, Sayın Lider Alinur Aktaş ve çalışma grubuna, bu güzide yere emek veren personel, usta ve sanatçı arkadaşlarıma şükranlarımı sunuyorum.
Vali Demirtaş: Kentin natürel hoşluğu taçlandırıldı
Vali Mahmut Demirtaş da Bursa Mevlevihanesi’nin yine ihya edilmesinde emeği geçenlere teşekkür etti.
Osmanlı’nın birinci başşehri olmasından ötürü vakitle cazibe merkezi haline gelen Bursa’nın ilim, irfan ve sanat dünyasına da kucak açtığını lisana getiren Demirtaş,
Böylelikle 14. yüzyıl Bursa’sı üretim ve ticaretin olduğu kadar tasavvufun da merkezi haline gelmiştir. Bu periyotta, Bursa tekkelerinde tasavvufi terbiyenin en hoş uygulamaları, buralarda hizmet eden gönül insanları marifetiyle gerçekleştirilmiştir. Bu yerlerde inşa edilen gönüller ve o gönül sahiplerinin bedene getirdiği binalarla kentin alışılmış hoşluğu taçlandırılmıştır.
değerlendirmesinde bulundu.
Başkan Alinur Aktaş: “Bu ruhun korunması için çalışacağız”
Büyükşehir Belediye Lideri Alinur Aktaş ise Bursa Mevlevihanesi’nin ruhunun da dört asır öncesindeki üzere korunarak devam etmesi için çalışacaklarını belirtti.
Aktaş,
Bursa Mevlevihanesi’nin tekrar inşasının bu kıymetli yıla denk gelmesi de tarihe not düşmek bakımından ayrıyeten kıymetli. Bursa Mevlevihanesi’nin ihyasında emeği geçen bedelli isimlere, mesai arkadaşlarıma, kurum ve kuruluşlara farklı başka şükranlarımı sunuyorum. 750’nci vuslat yılında Hazreti Mevlana’yı da rahmet ve hürmetle yad ediyorum.
dedi.
Hazreti Mevlana’nın 22. jenerasyondan torunu Esin Çelebi Bayru da Mevlevihanenin yine hizmete açılmasında emeği geçenlere teşekkürlerini iletti.
Bakan Ersoy ve beraberindekiler, kurdeleyi keserek açılışını gerçekleştirdikleri Bursa Mevlevihanesi’ni gezdi, sema gösterisini izledi.
