Küresel merkez bankaları, enflasyona karşı faiz artırma yoluna giderken, faizin uzun müddet daha artırmaya devam edileceğine dair de iletiler artıyor
Dünyanın önde gelen merkez bankaları, enflasyonu denetim altına almak için faiz oranlarını gerektiği kadar yüksek tutacaklarını açıkladı.
En agresif para siyaseti sıkılaştırmaları uygulamalarına ve güç fiyatlarındaki düşüşe karşın varlığını sürdüren “inatçı enflasyon”, merkez bankaları için de sorun olmayı sürdürüyor.
Avrupa ülkelerinde, koronavirüs salgını sonrası tedarik zincirindeki problemlerin hafiflemesine rağmen Rusya- savaşının tesiriyle başta besin, emtia, güç ve başka temel muhtaçlık unsurları olmak üzere birçok eserin fiyatındaki yüksek seyir devam ediyor.
Uzun yıllar çok düşük seyreden enflasyon, kelam konusu gelişmelerin tesiriyle yükselişe geçerken, atılan adımlara rağmen enflasyonda istenilen muvaffakiyetin sağlanamadığı ve “inatçı” bir hal alan enflasyonun hayat maliyetini artırmaya devam ettiği görülüyor.
Küresel piyasalar, merkez bankalarının enflasyon ve resesyon ikilemi içinde kalırken, yüksek belirsizliğin devam etmesi de dikkati çekiyor.
Faiz oranları “daha uzun müddet daha yüksek” kalacak
Faiz oranlarının “daha uzun müddet daha yüksek” kalacağı tarafındaki ileriye yönelik yönlendirmelerin artık ABD Merkez Bankası (Fed), Avrupa Merkez Bankası (ECB) ve İngiltere Merkez Bankası’nın (BoE) resmi duruşu haline geldiği belirtiliyor.
Merkez bankalarının fiyat istikrarını sağlama hedefi
Önce Koronavirüs sonrası yükselen enflasyonu “geçici” olarak kıymetlendirdikleri, akabinde verdikleri reaksiyonlar ile “ekonomik büyümeyi olumsuz etkileyerek çoka kaçtıkları” için eleştirilen merkez bankalarının “küresel resesyona girmeden fiyat istikrarını sağlama hedefi” devam ediyor.
Faiz adımlarına rağmen Çin ekonomisindeki büyümenin zayıflaması, Rusya-Ukrayna savaşı ve ABD-Çin rekabeti üzere jeopolitik gelişmeler nedeniyle merkez bankalarının “fiyat istikrarını sağlama” maksadını tutturacağına yönelik yatırımcıların kaygıları de sürüyor.
“Merkez bankaları haftası”
“Merkez bankaları haftası” olarak anılan bu hafta, ortalarında Fed, BoE ve Japonya Merkez Bankası’nın da (BoJ) bulunduğu birçok merkez bankası, siyaset faizi kararını açıkladı. Kimi merkez bankaları beklentiler doğrultusunda, kimileri da sürpriz kararlara imza attı.
Fed ve BoE’nin akabinde bugün de BoJ, değişikliğe gitmeyerek siyaset faizini sabit bıraktı.
Bu hafta Fed, siyaset faizini beklentiler dahilinde değiştirmeyerek 22 yılın en yüksek düzeyi olan yüzde 5,25-5,50 aralığında bıraktı. Federal fon oranına ait kestirimini bu yıl sonu için yüzde 5,6 olarak koruyan Fed, yıl sonuna kadar bir faiz artışının daha sinyalini verdi.
Analistler, Fed’in siyaset faizini beklentiler doğrultusunda sabit bırakmasına rağmen yılın geri kalanında bir faiz artışına daha gidebileceğinin sinyalini verdiğini aktararak, Fed Lideri Jerome Powell’ın, enflasyonun gayeye yaklaşması için daha katetmesi gereken uzun bir yol olduğunu söylediğini anımsattı.
ECB faiz artışını sürdürdü
ECB, 3 temel siyaset faizini 25 baz puan artırarak refinansman faizini yüzde 4,50’ye, mevduat faizini yüzde 4’e ve marjinal fonlama faizini de yüzde 4,75’e yükseltti.
ECB’den yapılan açıklamada, Avro Bölgesi’nde enflasyonun çok uzun müddet yüksek seyretmesinin beklendiği aktarılarak, ECB’nin, orta vadede yüzde 2 olan enflasyon gayesini yakalamakta kararlı olduğu belirtildi.
Son kararla birlikte ECB, son 10 toplantısında da faizleri artırmış oldu.
İngiltere Merkez Bankası faiz oranını sabit tuttu
İngiltere Merkez Bankası (BoE), dün “sürpriz” bir kararla yüzde 5,25 seviyesindeki siyaset faizini değiştirmedi. BoE açıklamasında, şu sözüne yer verildi:
Tüketici Fiyat Endeksi’nin (TÜFE), petrol ve güç fiyatlarında tekrar oluşan üst istikametli baskılara karşın besin ve temel mal fiyatları enflasyonundaki düşüşleri yansıtacak formda, yakın vadede kıymetli ölçüde daha da düşmesi beklenmektedir.
Açıklamada, para siyasetinin, TÜFE’nin orta vadede sürdürülebilir bir halde yüzde 2 gayesine dönmesini sağlayacağı değerlendirmesinde bulunuldu.
Ekonomideki göstergeler yakından takip edilecek
BoE’nin sıkı para siyasetinin istihdam ve gerçek iktisat üzerindeki tesirlerini gözlemlediği belirtilen açıklamada, şu tabirleri kullandı:
Kurul’umuz, iş gücü piyasası şartlarının sıkılığı, fiyat artışı ve hizmet fiyatı enflasyonunun seyri de dahil olmak üzere bir bütün olarak iktisattaki kalıcı enflasyonist baskıların ve esnekliğin göstergelerini yakından izlemeye devam edecektir.
İsviçre Merkez Bankası, faizi yüzde 1,75’te sabit bıraktı
İsviçre Merkez Bankası (SNB), arka arda 5 faiz artırımının akabinde siyaset faizini yüzde 1,75’te sabit tutarak para siyasetini daha da sıkılaştırmaktan kaçındı.
Enflasyonist baskıya karşı koymak için ek nakdî sıkılaştırmanın devreye alındığı aktarılan SBN açıklamasında, “Son birkaç çeyrekte değerli ölçüde sıkılaştırılan para siyaseti hala mevcut enflasyonist baskıya karşı koyuyor.” denildi.
İsveç Merkez Bankası, siyaset faizini 25 baz puan artırarak yüzde 4’e yükseltti. Banka varsayımları, siyaset faizinin daha da artabileceğine işaret etti.
Norveç Merkez Bankası
Norveç Merkez Bankası, siyaset faizini 25 baz puan artırarak yüzde 4,25’e çıkarırken, Banka’nın 2024 için siyaset faizi kestirimi ise yüzde 4,4 oldu.
TCMB faizi artırdı
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası da (TCMB) siyaset faizini piyasa beklentileri doğrultusunda 500 baz puan artırarak yüzde 30’a yükseltti.
Japonya Merkez Bankası
Japonya Merkez Bankası (BoJ), artan fiyatlar ile yurt içi ve global büyüme görünümüne ait yüksek belirsizlikleri dikkate alarak ultra gevşek para siyasetinde bir değişikliğe gitmedi.
Banka, siyaset faizini değiştirmeyerek yüzde eksi 0,1’de, 10 yıllık Japon devlet tahvili getirisini de sıfır civarında sınırladı.
Son vakitlerde BoJ’un onlarca yıldır uygulanan çok gevşek seyrini değiştirebileceğine dair spekülasyonlar ortaya atılırken, Banka, getiri eğrisi maksat aralığını da artı/eksi yüzde 0,5 seviyesinde korudu.
Haber Kaynağı: Anadolu Ajansı (AA)
