İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin (İBB) kusurlu çalışmaları tarihi yapıtlara de hasar veriyor.
Daha evvel de farklı tarihi yapıtlara verdiği ziyanla gündeme gelen İBB, bir yeni olayla gündemde.
Bostan İskelesi Sokağı’nda bulunan Sultan 2. Mahmud’un kızı Adile Sultan’ın türbesinin son hali, görenleri şaşkına çeviriyor.
Kubbesi ile duvarlarında derin çatlaklar olan ve kalaslarla desteklenen yapı, çökme tehlikesi taşıyor.
Yapının kapısının asma kilitle kapatıldığı ve birtakım korkulukların da kırıldığı görüldü.
Zemini yumuşadı
Önünden geçenlerin kırık camlarından içine bakarak üzüldüğü ecdat yadigarı türbe, İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin yol çalışması sırasında yapının statiğinin bozulması nedeniyle restore edilemiyor.
Yumuşak tabanda yer alan türbenin onarımı için yerde dolgu çalışması yapıldı. Yapının restore edilmesi için yerin sertleşmesinin beklendiği kaydedildi.
“Adile Sultan sarayda divan sahibi olan tek kadındır”
Eyüpsultan Araştırma Merkezi vazifelisi ve Sanat Tarihçisi Hülya Yalçın, Adile Sultan Türbesi’nin tarihini anlatarak, onarım sürecinden bahsetti.
Yalçın, şunları söz etti:
Adile Sultan, Sultan 2. Mahmud’un kızı ve 2. Abdülmecid’in kız kardeşidir. Annesini çok küçük yaşta kaybettiği için 2. Mahmud’un öbür bir eşi tarafından yetiştirilmiştir. Onu kendi çocuğu üzere büyütmüş ve çok uygun bir eğitim almasını sağlamıştır.
Arapça ve Farsça biliyor. Şiire çok hakim, zira babasının isimli mahlası olan şiirleri olduğunu biliyoruz. Adile Sultan’a da 2. Mahmud kendi mahlasından yola çıkarak Adile ismini vermiş. Adile Sultan sarayda divan sahibi olan tek bayandır. Divan yayınlayacak kadar çok şiir yazmıştır.
Adile Sultan, 19 yaşına geldiğinde Mehmet Ali Paşa ile evlenmiştir. 3 tane çocuğu oluyor. Kız çocukları çok erken yaşta vefat ediyor, oğlu biraz daha uzun yaşıyor. Eşini de kaybettikten sonra büsbütün dünya işlerinden elini eteğini çekiyor. Tasavvufa yöneliyor ve bir tekkeye intisap ediyor.
Eyüp Sultan Türbesi’nin art tarafına yaptırdığı bir itikaf odası var. Kalan ömrü boyunca bütün Ramazan aylarını ibadet ederek orada geçiriyor. Ömrü boyunca da bütün gelirini bilhassa kız çocukları, genel olarak da fakirler ve muhtaçlar için harcayarak geçirmiştir.
Adile Sultan Türbesi aslında eşi için yaptırılmıştı. Mehmet Ali Paşa’nın vefatından sonra yapıldı. Adile Sultan da buraya defnedilmiştir. İki oda biçimindedir. Kendi kızları da buraya defnedilmiştir.
Türbe cülus yolu üzerinde yer alıyor. Aslında Eyüpsultan’ın en itibarlı yeridir. Zira padişahlar tahta çıkmadan evvel kılıç kuşanmak ve halka padişahın kim olduğunu anlatmak için düzenledikleri merasime buradan yürüyorlardı. Padişahlar deniz yoluyla buraya gelirlerdi ve bu yolu yürüyerek Eyüp Sultan Türbesi’nde kılıç kuşanıp, sonra Topkapı Sarayı’na dönerlerdi.
Halk böylelikle padişahın kim olduğunu görmüş oluyordu. Bu yolun üstünde Hüsrev Paşa’nın türbesi var. Onun yanında Prens Sabahattin’in içinde yattığı bir türbe daha var. Adile Sultan Türbesi’nin karşısında Hüsrev Paşa Kütüphanesi var.
Hemen onun yanında da Eyüp’ün en şık yapılarından Mihrişah Sultan Külliyesi var. Eyüpsultan Mezarlığı ve haziresi yeniden bu yolda.
“Bu hoş yolda yapılan çalışma Adile Sultan Türbesi’ni yok ediyor”
Adile Sultan Türbesi’nde neden onarım yapılmadığı sorusuna yanıt veren Hülya Yalçın, şunları söyledi:
Türbe neden bu halde sorusuna karşılık verecek olursak, bu hoş yolda İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından yapılan bir altyapı çalışması sırasında çok fazla derine inilmesinden ötürü yapının statiği bozuldu.
Türbenin tabanın yumuşak olması, sağlam olmamasından ötürü kubbesinde çatlaklara ve tehlikeye sebep olmuştur. Yer sağlamlaştırılması yapılmış.
Yer sağlamlaştıktan sonra onarım çalışmalarına başlanacak, daha sonra tamamlanıp türbe yeniden ziyaretçilere açılacak. Tabana dolgu yapılmış, o dolgunun sağlamlığını denetim ediyorlar. Uygunluk verildiği vakit onarıma başlanacak.
