Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Siyaseti Şurası (PPK), siyaset faiz oranını 750 baz puan artırdı.
TCMB’nin son kararı sonrası faiz, yüzde 25 düzeyine çıkarıldı.
Karar, hem yatırımcılar hem de milletlerarası basın tarafından olumlu karşılandı.
Bloomberg: Türkiye’nin varlıkları yükseliyor
Önde gelen global banka analistlerinin görüşlerini aktaran ABD merkezli Bloomberg, beklenmedik derecede “şahin” faiz artırımının, Türkiye’nin varlıklarında yükselişi beraberinde getirdiğini söyledi.
TL’nin gücünün korunması için adım attılar
“Bu atak birçok piyasa gözlemcisini etkiledi.” denilen haberde, Hafize Gaye Erkan öncülüğündeki Merkez Bankası’nın faiz artırımı kararının, yüzde 50’ye yaklaşan enflasyonu düşürmeye yönelik izlenen siyasetlerin bir göstergesi olduğu belirtildi.
Türk Lirası’nın gücünün korunması istikametinde bir adım daha atıldığı kaydedildi.
Naci Ağbal’dan bu yana bir ilk
Haberde hususa ait şu tabirler kullanıldı:
Merkez Bankası’nın, eski lider Naci Ağbal’dan bu yana birinci defa beklentilerin ötesinde hareket ettiği göz önüne alındığında çok değerli bir karar. Bu da CDS (kredi risk primi) ve Türk Lirası’nın (TL) hareketlerine yansıyor.
Dolarsızlaşma tesiri görülecek
Söz konusu karar sonrası lira üzerindeki baskının azalması ve dolarsızlaşma istikametindeki tesirin muhtemelen önümüzdeki devirde görüleceğine dikkat çekildi.
TL’nin, perşembe gününü yüzde 5,3 yükselişle kapatmadan evvel ABD dolarına karşı yüzde 7,6 kıymet kazandığı da vurgulandı.
Yeni iktisat takımı agresif atılımlardan yana
Beklentilerin üzerindekifaizartışının yeni iktisat takımının enflasyonu denetim altına almak için daha agresif ataklardan yana olduğunun birinci işaretini verdiğine değinilerek, sonfaizartışının mayıs ayındaki seçimlerden bu yana üst üste üçüncü artış olduğu vurgulandı.
“Oyunun kurallarını değiştirebilir”
Gazeteye konuşan ekonomistler, şu görüşleri paylaştı:
Merkez Bankası’nın global piyasayı yazın sakinliğinden uyandırıp denetimin kendisinde olduğunu göstermesi olağanüstü. Türkiye’nin makroekonomik görünümü açısından bu durum oyunun kurallarını değiştirebilir.
Enflasyonun tek haneli sayılara geri getirilmesi, tahminen de faiz oranlarının yüzde 40’ın üzerine çıkmasıyla birlikte, uzun periyodik müspet gerçek faiz oranları gerektirecektir.
Bunun gerçekleşeceğine hâlâ ikna olmadık fakat yüzde 30’un üzerindeki oranlar artık çok daha büyük bir mümkünlük.
Wall Street Journal: TL, dolar karşısında bedel kazandı
The Wall Street Journal’ın haberinde de kelam konusu artış yorumlandı.
TCMB’nin, siyaset metninde “fiyatlama davranışlarındaki bozulmayı denetim altına alma” gereksinimine atıfta bulunduğuna işaret edilen haberde, kararın akabinde liranın dolar karşısında kıymet kazandığı ve devlet tahvili fiyatlarının yükseldiği bildirildi.
Associated Press (AP) haber ajansı ise “Türkiye Merkez Bankası, ekonomik değişimin bir diğer işareti olarak büyük bir faiz artırımına gitti” başlığıyla bankanın faiz oranını 750 baz puan üzere “agresif” bir oranda artırarak Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan idaresinde daha klasik iktisat siyasetlerine dönüşün yeni bir işaretini verdiğini vurguladı.
Haberde, merkezi Londra’da bulunan Capital Economics’in “artışın yatırımcılara siyaset Ortodoksluğuna geri dönüşün yolunda olduğu konusunda inanç vermek için uzun bir yol katedeceğini ve Türkiye’nin makroekonomik görünümü kelam konusu olduğunda bunun bir oyun değiştirici olabileceği” değerlendirmesi aktarıldı.
Fransa: Sürpriz artış
Fransız haber ajansı Agence France-Presse (AFP), TCMB’nin “sürpriz” artış yaptığını başlığına taşırken, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in faiz kararı sonrası yaptığı “fiyat istikrarını sağlamanın öncelikleri olduğuna” yönelik sözlerine atıfta bulundu.
AFP’nin haberinde, liranın faiz kararı ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın yeni iktisat takımına inanç duyduğunu tabir etmesinin akabinde dolar karşısında kazandığı bedele vurgu yapıldı.
Almanya: Gaye enflasyonu frenlemek
Alman iktisat gazetesi Handelsblatt, TCMB’nin son atağıyla piyasaların itimadını yine kazanmak ve enflasyonu frenlemek istediğini vurguladı.
Bu adımın analistleri şaşırttığı belirtilen haberde, TCMB’nin önleminin TL’yi desteklediği kaydedildi.
Alman yayıncı Axel Springer SE’nin yan kuruluşu Business Insider, TCMB’nin, sert faiz artışıyla enflasyon ve TL’nin kıymet kaybına karşı gayret verdiğini söz etti.
Türkiye’nin yeni iktisat takımına işaret eden Business Insider’ın haberinde, Merkez Bankası’nın “enflasyonun düşürülmesi yolunda mümkün olduğunca süratli ilerlemesi ve fiyat davranışlarındaki bozulmanın denetim altına alınması için nakdî sıkılaştırma sürecine devam edeceğini” söylediği aktarıldı.
Alman Haber Ajansı’nın (DPA) haberinde, faiz oranlarındaki beklenenden fazla artışa değinilerek, buna karşın siyaset faizinin enflasyon oranının altında kaldığı anımsatıldı.
Gerçekleştirilen güçlü faiz artırımıyla Merkez Bankası’nın, enflasyonla çabadaki kararlılığının altını çizmeye çalıştığına işaret edilen haberde, TL’nin karar sonrasında bedel kazandığı vurgulandı.
Enflasyonla gayrette kararlılar
Frankfurter Allgemeine Zeitung gazetesi ise TCMB’nın şaşırtan bir atakla siyaset faizini kıymetli ölçüde artırdığını belirterek şu sözlere yer verdi:
Artan enflasyonla gayret konusundaki kararlılığını bir kere daha teyit etti ve mayıs ayı sonunda yapılan seçimlerden sonra benimsediği yeni para siyaseti rotasının altını çizdi.
İngiltere: Kararlılık işareti
Reuters haber ajansı, TCMB’nin 750 baz puanlık artışının tekrar yükselişe geçen enflasyonla başa çıkma konusunda yeni bir kararlılık işareti verdiğini vurguladı.
TCMB’nin adımı için “sürpriz” değerlendirmesinin yapıldığı Reuters haberinde, Merkez Bankası’nın hazirandan bu yana toplam 1.650 baz puanlık artışa gittiği hatırlatıldı.
Haberde, kelam konusu atağın daha klasik siyasetlere hakikat atılan en net adım olduğu ve enflasyon beklentilerini dizginlemeye yardım edeceği kaydedildi.
İngiliz Financial Times gazetesinin haberinde de TCMB’nin keskin faiz artışının, yıllardır uygulanan “alışılmışın dışındaki” siyasetlerden kararlı bir halde koptuğunu gösteren açık işaretlerden biri olduğu belirtildi.
Merkez Bankası Lideri Hafize Gaye Erkan’ın misyona gelmesinden bu yana faizlerin neredeyse 3 katına çıktığına işaret edilen haberde, en son faiz artışı kararının TCMB’ye 3 yeni lider yardımcısı atanmasından bu yana atılan birinci adım olduğu vurgulandı.
Yatırımcılar sıcak karşıladı
Haberde, yeni lider yardımcılarının mesleksel ve akademik yeterlilikleri nedeniyle yatırımcılar tarafından “sıcak” karşılandığı tabir edildi.
Yeni iktisat siyasetlerin meyvelerini vermeye başladığına da değinilen haberde, alışılmadık derecede düşük düzeylere inen Merkez Bankası brüt döviz rezervlerinin arttığına ve son devirde ülkeye gelen yabancı yatırımlara işaret edildi.
Japonya: Piyasa beklentilerinin üzerinde
Japonya’nın en büyük iktisat gazetesi Nihon Keizai Shimbun (Nikkei) haberinde ise TCMB’nın faiz artırımının enflasyondaki mevcut hızlanma nedeniyle piyasa beklentilerinin üzerinde gerçekleştiğine yer verildi.
Seçimden sonra haziranda, eski Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek’in Hazine ve Maliye Bakanı ve eski ABD Goldman Sachs çalışanlarından Hafize Gaye Erkan’ın TCMB Lideri olarak atandığı hatırlatılan haberde, şunlar kaydedildi:
Her ikisinin de piyasa odaklı olması nedeniyle yeni sistem altındaki Merkez Bankası, enflasyonu denetim altına almak için faiz oranlarının yükseltilmesine öncülük etti.
Temmuz sonunda 3 lider yardımcısı da Ortodoks ekonomistlerle değiştirildi ve bu da beklenenden daha yüksek faiz artışlarını etkilemiş olabilir. Ayrıyeten, son birkaç yıldır önemli halde erozyona uğrayan piyasa itimadının yine tesis edilmesine yardımcı olması da mümkündür.