Trakya, Türkiye’nin değerli ayçiçeği üretim merkezlerinden biri olarak biliniyor. Lakin son vakitlerde Edirne, Tekirdağ ve Kırklareli üzere vilayetlerde çok sıcak hava ve kuraklık üzere olumsuz hava şartları, ayçiçeği üretimi olumsuz etkiledi.
Hava sıcaklıkları, mevsim normallerinin üzerinde seyretti ve ayçiçeği bitkisinin büyüme periyodunda gerekli olan yağmurlar gerçekleşmedi.
Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi (NKÜ) Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Fadul Değerli, çok sıcakların ayçiçeğini olumsuz etkilediğini söyledi.
Bu yıl daha evvel hiç görülmeyen aksilikler yaşandı
Önemli, Trakya’daki ayçiçek üreticilerinin bu yıl daha evvel yaşamadıkları randıman ve kalite kayıpları yaşamaya başladığını söz etti.
Verim kayıplarının yüksek sayılara ulaşması bekleniyor
Aşırı sıcaklar nedeniyle ayçiçeğindeki randıman kayıplarının yüksek sayılara ulaşmasının beklendiğini lisana getiren Kıymetli, şöyle konuştu:
Bu sene çok sıcaklıklar nedeniyle ayçiçeğinde randıman ve kalite kaybı oluşuyor. Olağanda ayçiçeğini istediği sıcaklıklar 25-28 derece. Yetişme mevsiminde de 300-400 milimetre yağış düştüğünde dekarda 350-400 kilogram randıman elde etmek mümkün. Bu sene sıcaklıklar 40 dereceye çıktı ve ayçiçeğinin yağış istediği periyotta yağış olmadı.
“Dekarda ortalama 50 kilogram eser alındı”
Erken ekim yapılan yerde yapılan hasatlarda dekarda ortalama 50 kilogram eser alındığını tabir eden Değerli, Trakya’nın yüzde 70’inin kuraklıktan etkilendiğini lisana getirdi.
“Verim kayıplarının yüzde 70’e ulaşması bekleniyor”
Daha evvel ayçiçeğini etkileyen bu kadar çok sıcaklığın görülmediğini anımsatan Kıymetli, şunları kaydetti:
Ayçiçeklerini ekiminin yapıldığı vakitte tesirli olan yağışlar ayçiçeğini negatif etkiledi. Yüksek sıcaklık var, kuraklık var ve ayçiçeğinin istemediği periyotta tesirli olan yağış var. Bu yağış kök gelişmesini, köklerin derine gitmesini engelledi. Bu da ayçiçeğinin kuraklıktan daha fazla etkilenmesine neden oldu. Randıman kayıplarının yüzde 70’e ulaşması bekleniyor.
“Yağ oranları yüzde 35’lere düşecek”
Ayçiçeğinde yüzde 45-50 olan yağ oranları yüzde 35’lere düşecek. Trakya’da 2 milyon dekar alanda ayçiçeğinde aksilikle karşılaşılacak.
“Hassas devirde yağış olmadı”
Trakya Üniversitesi Bitki Islahı Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Yalçın Kaya, ayçiçeğinin gelişim sürecinde kâfi yağışların görülmediğini söz ederek, şu değerlendirmede bulundu:
Verimi belirleyecek hassas süreçlerde yağış olmadı. Bunun yanında bir de yüksek sıcaklıklar gelince dane doldurmada sorun yaşandı. Sıcaklar nedeniyle çiçeklenme periyodunda olan ayçiçekleri kavruldu, süt vefat devresinde olanlar ise mevcut suyunu kaybetti. Bu yıl ayçiçeği açısından güç günler geçiriliyor.
“Kuruma ve çürümeler yaşanıyor”
Kırklareli Ziraat Odası Lideri Ekrem Şaylan, sıcaklar ve kuraklık nedeniyle kimi ayçiçeği tarlalarında kuruma ve çürümelerin yaşandığının tespit edildiğini söyledi. Ayçiçeğinin baş ve dane oluşumunu tamamlayamadığını söz eden Şaylan, randıman kayıplarının yaşanabileceğini belirtti.
“Ayçiçeğinin baş oluşumu tamamlanmadı”
Şaylan kimi tarlalarda tohum çeşitlerinde de sıkıntılar yaşandığını lisana getirerek, şunları kaydetti:
Ayçiçeğinin çıkışı çok hoştu, sağlıklı görünüyordu ancak baş oluşumunu tamamlamadı. Küçük bir baş yaptı ve içinde danesi yok. Bu da tüm üreticilerimizi badireye soktu. Yaşanan bu sorun rekolteyi de olumsuz etkileyecek. Her tarlada değişik ölçülerde ziyan var. Birtakım tarlada yüzde 50, bazısında ise yüzde 100 sorun var.
“Yakıcı sıcaklar çok tesirli oldu”
Edirne Ziraat Odası Lideri Hüseyin Otomobilci, bilhassa geç devirde ekilen ayçiçeklerinin sıcaklardan etkilendiğini söz etti. Çok sıcakların kalite ve randımanı düşüreceğini aktaran Otomobilci, şöyle konuştu:
Ayçiçeği kıymetli bir eser. Yakıcı sıcaklar çok tesirli oldu. Yetersiz yağışlar nedeniyle bitkinin gelişimi beklendiği üzere olmadı.
