Bu görüntüyü izlemek için lütfen JavaScript’i aktifleştirin
Dolandırıcıların metodu de bitmez, taktiği de…
Bu defa yurt dışı numaraları devreye girdi.
Son birkaç haftadır çoğunlukla Senegal, Nijerya, Filipinler üzere ülkelerden olmak üzere Türkiye’deki birçok bireye WhatsApp üzerinden arama ve ileti gelmeye başladı.
Aramalar sıklaştı: Data sızıntısı olabilir
Bilişim uzmanı Alev Akkoyunlu, aramaların sebepleri, son vakitlerde sıklaşma nedenleri, ne emele hizmet ettiği üzere merak edilen bahislerle ilgili konuştu.
Aramalardan kendisinin de muzdarip olduğunu belirten Akkoyunlu, şunları söyledi:
Son birkaç haftadan beri birçok beşere bu arama ve iletiler geliyor. Muhtemelen bir bilgi sızıntısı kelam konusu oldu. Cep telefon numaralarımız öbürleri tarafından ele geçirilmiş olduğu için üst üste bu formda arama ya da bildiri alıyor olabiliriz. Yalnızca Türkiye’de bu durumun olduğunu düşünmüyorum; dünya genelinde birçok kişi bu üslup arama ve iletiler alıyor. Yabancılardan gelen bu aramalar çoklukla dolandırma gayeli oluyor.
“Albenili ve ilgi cazibeli birinin profil fotoğrafı kullanılıyor”
Beni arayan numaralara baktığımda aramaların Senegal, Nijerya, Filipinler üzere benimle alakası olmayan yerlerden geldiğini görüyorum. Aramaların yapıldığı numaralarda, çoklukla albenili ve ilgi cazibeli birinin profil fotoğrafı kullanılıyor. Sizi arayan ya da bildiri atan bir erkek olsa bile bu kişi, aramaya ve bildiriye geri dönmenizi sağlamak için hoş bir bayanın fotoğrafını kullanabiliyor. Diyalog devam ettirildiğinde ise karşıdaki kişinin iş imkanları, cazip fikir ve tekliflerle geldiğini görüyoruz. Bugün yalnızca İngilizce değil kimi çeviri uygulamaları kullanarak Türkçe bildiriler da atıldığını söyleyebiliriz.
“3-5 dolar para gönderiliyor”
Akkoyunlu, aramaları açan ya da iletilere karşılık veren bireylerin sonrasında nelerle karşılaşacağını da şöyle özetledi:
Diyaloğun devamında size bir ödeme yapılacak vaadi ile kredi kartı bilgileriniz isteniyor. Bugün, yalnızca Türkiye’de değil tüm dünyada ekonomik bir kriz var; birçok kişi kolay yoldan ve süratli halde para kazanmak istiyor. Muhakkak bir iş ve uğraş karşılığında kazanç sağlayacağınız vaadi verildiğinde ise bu fikir kimi bireylere cazip gelebiliyor. Kredi kartı bilgileriniz verildikten sonra kartınızın faal olup olmadığını denetim etmek hedefiyle süreç yaptığınız durumlar için 3-5 dolar para gönderiliyor. Denetim yapıldıktan sonra kartınızla, 3D ile alışveriş yapılamayan bir yerden yüklü ölçüde alışveriş yapıp sizi dolandırabiliyorlar.
‘Kişisel datalarınız korunmuyor olabilir’
Son vakitlerde aramaların bu kadar artması, şahsî dataların korunup, korunmadığına dair soru işaretlerini de ortaya çıkardı.
Verilerin birçok biçimde sızabileceğini söyleyen Akkoyunlu, şöyle devam etti:
Kişisel Dataların Korunma Kanunu’na nazaran birçok kurumun datalarını muhafazası ve bilginin içeriden dışarıya sızıntısını engellemesi gerekiyor. Lakin bunu yapamayan kurumlar mevcut. Datalarınız, bir form ve evrakın ele geçirilmesi ile çalınmış olabilir. Siz çok güzel tedbirler almış olsanız dahi çalıştığınız kurum o tedbirleri almamış, bu yüzden rastgele bir sunucu üzerinde data tabanında sızıntı yaşanmış olabilir ya da bile isteye bilgilerinizi alıp kasti bir halde kullanılması için üçüncü kümelere satan şahıslar olabilir. Vaktinde; bir market çalışanının, market için doldurulan form bilgilerini alıp bir sigorta şirketine satma teşebbüsü ile karşılaşmıştık. Bu biçim durumlarda spesifik olarak ‘şuradan gerçekleşen bir sızıntı’ diyerek aramaların sebeplerini bir duruma bağlamak olmaz. Dataların çok farklı yol ve metotlarla öteki şahısların eline geçmiş olma mümkünlüğü çok yüksek.
“Oltalama” yöntemi
Akkoyunlu, “Açık konuşmak gerekirse yabancı ülkelerden gelen bu aramalar, kısmi olarak oltalama diyebileceğimiz bir dolandırıcılık metodudur. Bugün, dış aramaların hepsi kapatılabilir ancak yurt dışında arama yapması gereken ve bağlantılarını bu formda sağlayan birçok kişi de var. Örneğin ben, İngiltere’de yaşayan kız kardeşimle görüşmelerimizi WhatsApp üzerinden yapıyorum. Bu yüzden regülasyon yapılıp bir kanun ile çizginin yahut dışarıdan gelen aramaları büsbütün kapatılması sağlıklı bir usul olmamakla mümkün bir durum da değil. Bu durumda, ferdî tedbir almak ve ferdi şuur oluşturmak gerekiyor. Her ne kadar ‘sadece bu kâfi değil’ desek bile bunu yapmaya mecburuz zira bugün dış aramaların büsbütün kapatılması çok mümkün değil.” dedi.
İşte dikkat edilmesi gerekenler…
Aramalara karşı ferdî tedbir alınmasının çok değerli olduğunu söyleyen Akkoyunlu, bahisle ilgili şu tekliflerde bulundu:
Öncelikle tanımadığımız, bilmediğimiz şahıslardan gelen aramaları kabul etmeyip, iletilere karşılık vermeyelim. Rehberimizde olmayan hatta tanıdığımız bireylerden dahi gelen bildirilere dikkat edelim. Günümüzde, toplumsal mecralarımız çalınabiliyor bu yüzden rehberimizde olan bireylerin dahi bu maksatla bildiri atma durumları olabilir. Bankalardan gelen link, süreç bilgileri, şifrelerinizi güncelleyin üzere iletiler aldığınızda kesinlikle 2 defa düşünüp o denli hareket etmeniz gerekiyor.
“Uygulama üzerinden engelleyebilirsiniz”
Özellikle WhatsApp üzerinden gelen arama, davet ve bildirilerdeki asıl maksat, bizi inanamayacağımız derecede cazip bir iş, para kazanma teklifi ile ele geçirmektir. Birisi ile bu biçim bir diyaloğun içine girdiğinizde kesinlikle 2 defa düşünmeli ve kredi kartı, banka, ferdî bilgilerinizi paylaşmamamız gerekiyor. Sizi bu halde arayan, üst üste rahatsız eden bireyleri uygulama üzerinden engelleyebilirsiniz. Ayrıyeten haber mecraları çok değerli bir rol oynuyor; bu biçim dolandırılma sistemleri olduğu ne kadar çok ifşa edilir ve bilinçlendirilirse, o kadar önüne geçinilebilir olur.
“İki kez yaşadım, ikisini de engelledim”
Kendisinin de uygulama üzerinden arandığını söyleyen Elif Ertaş isimli kişi “İki kez yaşadım, ikisini de engelledim. Ayrıyeten, yalnızca bir sefer değil üst üste iki sefer aradılar. Bir bakıyorum Afrika ülkesi, bir bakıyorum apayrı yerden arama geliyor ‘ne alaka’ dedim, hayli garip geldi. Benim bilgilerimin Afrika’da ya da öteki bir ülkede ne işi var? Aramalara hiç karşılık vermeden numaraları engelledim, herkese de bunu öneririm. Aramalara yanıt veren şahıslar gördüm, karşı taraf Türkçe karşılık veriyor. Buna herkesin dikkat etmesi gerekiyor.” diye konuştu.
“Genelde para koparmaya çalışıyorlar”
Kerem Demir ise “Geçen sene benim başıma da bu türlü bir olay gelmişti. Yabancı bir numara satış ya da öteki bir gayeyle sizi arıyor. Ben internete ilan verdikten sonra aranmıştım. Genelde para koparmaya çalışıyorlar, kanmamak lazım ve daima önlemli olmak lazım. Ben direkt engelledim.” dedi.
Başına bu türlü bir olay gelmediğini belirten Ramazan Okur da “Her gelen iletiye karşılık vermemek lazım, verildiği vakit sonuçlarına katlanılıyor. Bunun çok tehlikeli olduğunu ve aramaların açılmaması gerektiğini biliyorum.” halinde konuştu.
