İspanya’da 23 Temmuz pazar günü erken seçime gitti.
Yapılan erken genel seçimler sonunda hiçbir siyasi parti ve sol ya da sağ blok meclis çoğunluğunu elde edemedi.
Hükümet mümkünlüğü ayrılıkçıların kararına bağlı
Seçimler sonunda ülkede oluşan siyasi tabloya nazaran hükümet kurma mümkünlüğü, ayrılıkçı Bask ve Katalan siyasi partilerin alacakları kararlara bağlı kaldı.
Meclisteki 350 sandalyenin dağılımında mevcut durumda azınlık koalisyon hükümetiyle iktidarda olan sol blok 153, muhalefetteki sağ blok ise 169 milletvekili çıkardı.
Ana muhalefetteki sağ görüşlü Halk Partisi (PP), Aralık 2019’daki son seçimlere nazaran milletvekili sayısını 47 artırıp 136’ya çıkarsa da, meclis çoğunluğu için gerekli olan 176’nın çok gerisinde kaldı.
PP’ye takviye verecek tek parti olarak gözüken çok sağ görüşlü Vox’un milletvekili sayısı da 52’den 33’e düştü.
Ülkeyi son 3,5 yıldır azınlık hükümetiyle yöneten sol blok ise milletvekili sayısını 153’te tutarak, tekrar meclis çoğunluğunu elde edemedi.
Buna karşın seçim sonucu kutlamalarının en coşkulu olduğu yerler sol bloğa bağlı Sosyalist Emekçi Partisi (PSOE) ve Sumar’ın parti binalarında oldu.
Başbakan Sanchez: “Sağ blok başarısız oldu”
Sempatizanlarının, İspanya İç Savaşı’nda komünistlerin kullandığı faşizm aksisi slogan olan “No pasaran” (Geçemeyecekler) bağrışları altında balkon konuşması yapan Başbakan ve PSOE önderi Pedro Sanchez, “İspanyolların sandıktaki iletisi çok açık oldu. Tüm reformlarımızı iptal etmeyi, ülkeyi geriye götürmeyi planlayan sağ blok başarısız oldu. İspanya’nın ilerlemesini isteyen daha çok insan var ve bu bu türlü olmaya devam edecek.” dedi.
İspanya’da çok solu temsil eden Unidas Podemos’a alternatif olarak kısa bir müddet evvel 10’dan fazla sol partinin ittifakından kurulan ve birinci kere katıldığı seçimlerde 31 milletvekili çıkaran Sumar partisinin başkanı Yolanda Diaz da “İnanıyorum ki halk bu akşam daha rahat uyuyacak. Zira demokrasi kazandı. Demokrasiyi garanti altına aldık ve seçimleri kazandık.” şeklinde konuştu.
PP başkanı Feijoo: Seçimlerden birinci çıkan parti hükümeti kurmalı
Diğer yandan Madrid’deki merkez binası önünde toplanan sempatizanlarına seslenen PP başkanı Alberto Nunez Feijoo da “İspanya tarihinde hiçbir vakit seçimleri kaybeden bir başkan hükümet kurmadı. İspanya’da belirsizlik periyodu başlamamalı. Seçimleri kazanan partinin önderi olarak zorunluluğum ve demokratik talebim hükümeti kurmak için diyalog kapısını açmaktır.” mesajını verdi.
PP’nin 7 yıl ortadan sonra genel seçimleri kazandığını, İspanya’daki 52 ilin 40’ında birinci parti çıktıklarını, Senato’da çoğunluğu yakaladıklarını, 2019’daki son seçimlere nazaran milletvekili sayısını 47, partisine oy kullananlarının sayısını da 3 milyon artırdıklarını vurgulayan Feijoo, “dış yatırımcıya itimat vermek, ülkenin güvenliğini korumak ve siyasi belirsizlikleri önlemek için başta PSOE olmak üzere meclisteki tüm siyasi partilere PP’yi bloke etmeyin” çağrısında bulundu.
Feijoo ayrıyeten meclis açılır açılmaz birinci teklifinin, acil bir ihtiyaç olmadıkça bir daha asla İspanya’da çok sıcakların olduğu temmuz ve ağustos aylarında genel seçim yapılmasının engellenmesi istikametinde bir teklif sunmak olacağını söyledi.
Vox başkanı Abascal: Sanchez iktidarda olmaya devam edebilir
PP’ye hükümet kurması için açık çek veren Vox partisi başkanı Santiago Abascal ise seçimden birinci parti çıkması sebebiyle Feijoo’nun yeni başbakan olması gerektiğini savundu.
Abascal ayrıyeten, “İspanyollar için çok makus bir mümkünlük var. O da Pedro Sanchez, komünistlerin, ayrılıkçıların ve terörizmin dayanağıyla iktidarda olmaya devam edebilir.” sözlerini kullandı.
Katalonya için Birlik partisinden Sanchez’e “karşılıksız takviye vermeyeceğiz” mesajı
Seçim kampanyası boyunca sağ blokun sert tenkitlerine maruz kalan, hatta Vox tarafından kapatılmakla tehdit edilen Bask ve Katalonya’da faaliyet gösteren ayrılıkçı partilerin çekimser kalarak sol bloku yine hükümete taşıması mevcut sonuçlara nazaran yeniden en büyük mümkünlük olarak gözüküyor.
Sol blokun 2019 seçimleri sonrasında dayanak almadığı, Katalonya için Birlik (JxCAT) partisi şu anda kilit pozisyona geldi.
Katalonya’daki ayrılıkçı teşebbüslerin akabinde İspanyol yargısından kaçarak Brüksel’de Avrupa Parlamenteri olan eski Katalonya özerk hükümet lideri Carles Puigdemont’un önderlerinden biri olduğu JxCAT, seçim sonuçlarına ait yaptığı değerlendirmede “Sanchez’e karşılıksız takviye vermeyeceğiz.” açıklamasında bulundu.
İspanya’nın önündeki siyasi takvim
İspanya’da yasalar gereği resmi seçim sonuçları 8 Ağustos’ta açıklandıktan sonra seçilen milletvekilleri ve senatörler mazbatalarını alıp, 17 Ağustos’ta meclis ve senato açılacak.
Devlet Lideri olarak Kral 6. Felipe meclisteki siyasi partilerin önderlerini tek tek kabul ettikten sonra hükümeti kurma misyonunu birine verecek.
Hükümet kurulması için mecliste birinci güvenoyu tarihi eylül ayı başlarında olacak. Şayet hükümet güvenoyu alamazsa ikinci bir teşebbüste bulunulması için en fazla iki aylık bir devir beklenecek.
Bunda da başarısız olunursa kasım ayında meclis feshedilerek, yıl sonunda tekrar seçime gidilecek.
İspanya’daki mevcut siyasi tabloda, yeni bir seçim sağ blok dışında hiçbir siyasi partinin işine gelmiyor. Bundan ötürü ülke demokrasi tarihinde birinci koalisyon hükümeti olma özelliğine sahip PSOE ve Sumar’ın ayrılıkçı Bask ve Katalan siyasi partileri ikna ederek 4 yıl daha meclis azınlığında koalisyon hükümeti kurması tek mümkünlük olarak gözüküyor.
